Áp suất khí quyển là gì?

Ngày cập nhật 06/11/2025 04:03 PM - 33 lượt xem
Áp suất khí quyển (Barometric Pressure) là gì?

Áp suất khí quyển là sức nặng của không khí đè lên bề mặt Trái đất. Thay đổi áp suất giúp dự báo thời tiết, rất quan trọng cho các hoạt động ngoài trời.

Áp suất khí quyển là gì?

Áp suất khí quyển, hay khí áp, là áp lực do trọng lượng của toàn bộ lớp không khí phía trên tác động lên một điểm bất kỳ trên bề mặt Trái đất. Bạn có thể hình dung một cột không khí khổng lồ kéo dài từ mặt đất lên đến rìa của bầu khí quyển. Sức nặng của cột không khí đó chính là áp suất khí quyển. Đơn vị đo phổ biến nhất là hectopascal (hPa), hoặc millibar (mb). Ở mực nước biển, áp suất khí quyển trung bình là khoảng 1013.25 hPa.

Tại sao dân outdoor cần quan tâm đến áp suất khí quyển?

Theo dõi sự thay đổi của áp suất khí quyển cung cấp cho bạn những thông tin giá trị để đưa ra quyết định an toàn và hợp lý khi hoạt động ngoài trời. Nó không chỉ là một con số, mà là một chỉ báo quan trọng về thời tiết và điều kiện môi trường xung quanh.

Dự báo thời tiết chính xác hơn

Đây là ứng dụng quan trọng nhất của áp suất khí quyển đối với người đi trekking, cắm trại hay leo núi. Sự thay đổi của khí áp là một trong những dấu hiệu sớm nhất và đáng tin cậy nhất về sự thay đổi của thời tiết.

  • Áp suất giảm: Khi bạn thấy chỉ số áp suất trên đồng hồ hoặc ứng dụng thời tiết giảm dần, đặc biệt là giảm nhanh, đây là dấu hiệu của một hệ thống áp thấp đang đến gần. Điều này thường mang theo thời tiết xấu như mây nhiều, mưa, gió mạnh hoặc thậm chí là bão. Không khí ẩm, nhẹ hơn bốc lên cao, ngưng tụ và tạo thành mây, mưa. Ví dụ, trước khi một cơn bão đổ bộ vào ven biển miền Trung Việt Nam, các trạm khí tượng sẽ ghi nhận chỉ số khí áp giảm đột ngột.
  • Áp suất tăng: Ngược lại, khi áp suất tăng lên, nó báo hiệu một hệ thống áp cao đang hình thành. Điều này thường đồng nghĩa với thời tiết ổn định, trời quang, ít mây và nắng đẹp. Không khí khô, nặng hơn chìm xuống, ngăn cản sự hình thành của mây. Ví dụ, trong những ngày mùa khô ở miền Nam, hệ thống áp cao thường chiếm ưu thế, mang lại thời tiết lý tưởng cho các hoạt động ngoài trời.

Bằng cách theo dõi xu hướng thay đổi áp suất, bạn có thể dự đoán được liệu có nên dựng trại ở một bãi đất trống hay tìm một nơi trú ẩn an toàn hơn trước khi cơn mưa ập đến.

Xác định độ cao tương đối

Áp suất khí quyển và độ cao có mối quan hệ nghịch đảo. Càng lên cao, lớp không khí phía trên bạn càng mỏng, nên áp suất khí quyển càng giảm. Các loại đồng hồ thể thao chuyên dụng cho hoạt động ngoài trời (outdoor watch) sử dụng nguyên lý này để tính toán độ cao.

Cảm biến khí áp (barometer) bên trong đồng hồ sẽ đo lường sự thay đổi của áp suất và chuyển đổi nó thành thông số độ cao. Ví dụ, khi bạn bắt đầu leo núi Tà Chì Nhù từ chân núi, đồng hồ của bạn sẽ ghi nhận áp suất giảm dần và hiển thị độ cao tăng lên tương ứng. Tính năng này giúp bạn xác định vị trí của mình trên bản đồ địa hình và theo dõi tiến trình của chuyến đi.

Bạn cần lưu ý rằng sự thay đổi áp suất do thời tiết cũng có thể ảnh hưởng đến kết quả đo độ cao. Do đó, bạn nên hiệu chỉnh (calibrate) lại độ cao của đồng hồ tại các điểm mốc đã biết trước, ví dụ như đỉnh núi hoặc một trạm kiểm lâm, để đảm bảo độ chính xác.

Nhận biết ảnh hưởng đến sức khỏe

Sự thay đổi áp suất không khí, đặc biệt là khi lên cao, ảnh hưởng trực tiếp đến cơ thể. Ở những vùng núi cao như Fansipan hoặc các đỉnh núi khác trong vùng Tây Bắc, áp suất khí quyển thấp hơn đáng kể so với đồng bằng. Điều này có nghĩa là mật độ oxy trong không khí cũng loãng hơn. Việc thiếu oxy có thể dẫn đến tình trạng say độ cao với các triệu chứng như đau đầu, chóng mặt, buồn nôn. Việc nhận biết mình đang ở một độ cao lớn thông qua chỉ số áp suất thấp giúp bạn chủ động điều chỉnh nhịp độ di chuyển, uống đủ nước và nghỉ ngơi hợp lý để cơ thể thích nghi.

Cách theo dõi áp suất khí quyển?

Việc theo dõi khí áp hiện nay rất dễ dàng với các thiết bị công nghệ hiện đại. Dưới đây là những công cụ phổ biến nhất cho dân outdoor:

  • Đồng hồ outdoor: Hầu hết các mẫu đồng hồ từ Garmin, Suunto hay Coros đều được trang bị cảm biến ABC (Altimeter - độ cao, Barometer - khí áp kế, Compass - la bàn). Đây là công cụ tiện lợi và hiệu quả nhất vì nó luôn ở trên cổ tay bạn, cho phép bạn theo dõi sự thay đổi áp suất liên tục và nhận các cảnh báo bão khi áp suất giảm đột ngột.
  • Ứng dụng thời tiết trên điện thoại: Nhiều ứng dụng thời tiết cung cấp thông tin chi tiết về áp suất khí quyển tại vị trí của bạn. Tuy nhiên, phương pháp này đòi hỏi điện thoại phải có kết nối mạng để cập nhật dữ liệu.
  • Máy đo khí áp cầm tay: Đây là những thiết bị chuyên dụng, cung cấp số đo chính xác nhưng ít phổ biến hơn do sự tiện lợi của đồng hồ và điện thoại thông minh.

Câu hỏi thường gặp

Áp suất khí quyển bao nhiêu là bình thường?

Áp suất khí quyển trung bình tại mực nước biển là 1013.25 hectopascal (hPa).

Áp suất giảm nhanh có nghĩa là gì?

Áp suất giảm nhanh thường là dấu hiệu một cơn bão hoặc hệ thống thời tiết xấu đang đến gần.

Đồng hồ đo độ cao bằng áp suất có chính xác không?

Độ chính xác phụ thuộc vào việc hiệu chỉnh thường xuyên và sự thay đổi của thời tiết.

Hiểu và theo dõi áp suất khí quyển giúp bạn chủ động hơn trong mọi chuyến đi, từ việc lên kế hoạch, chuẩn bị trang phục cho đến việc ra quyết định ngay tại thực địa. Trang bị một thiết bị theo dõi phù hợp là một bước đầu tư thông minh cho sự an toàn và trải nghiệm của bạn.

Xem các mẫu đồng hồ outdoor có tích hợp khí áp kế tại WeTrek.vn.

Chia sẻ bài viết:
Showroom
Bài viết cùng chuyên mục
Khuy bấm là gì?

Khuy bấm là gì?

Khuy bấm giúp bạn cài mở quần áo, trang bị dã ngoại nhanh chóng và an toàn. Tìm hiểu cấu tạo, các loại cúc bấm phổ biến, ưu nhược điểm và cách chọn mua, bảo quản chúng đúng cách.
Dây kéo khóa là gì?

Dây kéo khóa là gì?

Dây kéo khóa là phụ kiện nhỏ giúp bạn thao tác khóa kéo dễ dàng khi đeo găng tay, trời tối, hoặc tay ướt. Tìm hiểu các loại phổ biến làm từ dây paracord, nhựa, cao su và cách chọn loại phù hợp nhất cho áo khoác, balo dã ngoại của bạn.
Miếng vá thiết bị là gì?

Miếng vá thiết bị là gì?

Miếng vá thiết bị giúp bạn sửa chữa nhanh các vết rách, thủng trên quần áo, lều trại và ba lô. Hướng dẫn chọn và sử dụng miếng vá phù hợp để kéo dài tuổi thọ dụng cụ, tiết kiệm chi phí và xử lý sự cố ngay tại chỗ.
Thiết bị siêu nhẹ là gì?

Thiết bị siêu nhẹ là gì?

Thiết bị siêu nhẹ giúp giảm trọng lượng hành lý để bạn đi nhanh và xa hơn. Tìm hiểu định nghĩa, lợi ích và cách chọn ba lô, lều, túi ngủ nhẹ để chuyến dã ngoại của bạn thoải mái và ít mệt mỏi.
Bộ chia ngăn balo là gì?

Bộ chia ngăn balo là gì?

Bộ chia ngăn balo là hệ thống túi giúp bạn sắp xếp, nén gọn và bảo vệ đồ đạc. Tìm hiểu các loại túi chia ngăn và cách chọn lựa phù hợp để tối ưu không gian cho chuyến đi.
Kho khô là gì?

Kho khô là gì?

Tìm hiểu kho khô là gì và cách chọn túi khô, ba lô chống nước, hộp cứng để bảo vệ thiết bị điện tử và quần áo của bạn trong các chuyến đi dã ngoại, leo núi, hay chèo thuyền.
x
Nhập số điện thoại của bạn để tiếp tục
Nhập mật khẩu 4 chữ số được gửi đến
hoặc