Cầu tuyết là gì?

Nhận biết cầu tuyết là một kỹ năng sống còn khi di chuyển trên địa hình băng tuyết. Chúng thường che giấu những khe nứt sâu và nguy hiểm. Bạn có thể xác định chúng qua một số dấu hiệu trực quan.

• Màu sắc tuyết: Bề mặt cầu tuyết thường có màu trắng hơn hoặc xanh nhạt hơn so với khu vực tuyết xung quanh. Màu sắc khác biệt này là do cấu trúc và mật độ của tuyết ở khu vực bắc ngang qua khe nứt.
• Bề mặt bị lõm: Một dấu hiệu phổ biến là bề mặt tuyết có vẻ chùng xuống hoặc tạo thành một vùng lõm nhẹ. Điều này cho thấy lớp tuyết bên dưới không có nền đỡ vững chắc.
• Đường nứt gãy: Đôi khi, bạn có thể thấy một đường viền mờ hoặc một vết nứt nhỏ trên bề mặt. Đây chính là đường ranh giới của khe nứt ẩn bên dưới.

Ví dụ, khi bạn đi trekking trên một sông băng, hãy chú ý đến những vùng tuyết trông khác thường. Một dải tuyết trông xốp và trắng hơn hẳn có thể là một cây cầu tuyết mỏng manh che đi một khe nứt sâu.

Cầu tuyết được tạo ra bởi các quá trình tự nhiên trong môi trường lạnh giá. Quá trình này không xảy ra ngay lập tức mà cần thời gian và điều kiện thời tiết phù hợp.

Đầu tiên, gió mạnh sẽ thổi tuyết bay ngang qua miệng của một khe nứt. Lượng tuyết này dần dần tích tụ ở hai bên mép của khe. Theo thời gian, các tinh thể tuyết bắt đầu liên kết với nhau thông qua một quá trình gọi là thiêu kết, đặc biệt khi có sự thay đổi nhiệt độ giữa ngày và đêm.

Các lớp tuyết mới liên tục được bồi đắp lên trên. Sức nặng của chúng nén các lớp tuyết bên dưới, làm chúng trở nên cứng và đặc hơn. Cuối cùng, một cấu trúc giống như cây cầu được hình thành, đủ chắc chắn để bắc ngang qua khe nứt. Độ dày và sự ổn định của cầu tuyết phụ thuộc vào nhiều yếu tố như lượng tuyết, nhiệt độ, và độ rộng của khe nứt.

Mối nguy hiểm lớn nhất của cầu tuyết là sự không ổn định của chúng. Vẻ ngoài vững chắc của chúng có thể đánh lừa bạn, nhưng thực tế chúng có thể sụp đổ bất cứ lúc nào mà không có cảnh báo trước.

Độ bền của một cầu tuyết bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ không khí, bức xạ mặt trời, và trọng lượng tác động lên nó. Vào một ngày nắng ấm, bề mặt tuyết tan chảy làm suy yếu cấu trúc liên kết bên trong. Trọng lượng của một người đi bộ, ngay cả khi mang theo balo nhẹ, cũng có thể là tác nhân cuối cùng gây ra sự sụp đổ.

Khi một cầu tuyết sụp, người di chuyển trên đó sẽ rơi thẳng xuống khe nứt sâu bên dưới. Những cú rơi này thường dẫn đến chấn thương nghiêm trọng hoặc tử vong. Tại các dãy núi lớn như Himalaya hay Alps, việc rơi xuống khe nứt do sập cầu tuyết là một trong những tai nạn phổ biến nhất.

An toàn là ưu tiên hàng đầu khi đối mặt với cầu tuyết. Nếu có thể, lựa chọn tốt nhất luôn là tìm một con đường khác để đi vòng qua nó. Nếu bắt buộc phải vượt qua, bạn cần áp dụng các kỹ thuật an toàn một cách nghiêm ngặt.

• Nối dây với đồng đội: Luôn di chuyển theo nhóm và nối với nhau bằng dây thừng leo núi. Khoảng cách giữa mỗi người phải đủ xa để nếu một người rơi, những người còn lại có đủ thời gian và vị trí để hãm lại.
• Thăm dò bề mặt: Dùng rìu băng hoặc gậy trekking để chọc xuống tuyết phía trước bạn. Hành động này giúp kiểm tra độ cứng và độ dày của lớp tuyết. Nếu đầu rìu hoặc gậy đâm xuyên qua dễ dàng, cầu tuyết đó quá yếu để đi qua.
• Phân tán trọng lượng: Khi di chuyển trên cầu tuyết, hãy cố gắng phân tán trọng lượng cơ thể của bạn trên một diện tích lớn nhất có thể. Thay vì đi bộ, bạn có thể bò hoặc trườn qua. Tháo balo ra và đẩy nó qua trước cũng là một cách giảm tải hiệu quả.
• Di chuyển nhanh và dứt khoát: Sau khi đã xác định cầu tuyết đủ an toàn để vượt qua, hãy di chuyển một cách nhanh chóng nhưng vẫn giữ kiểm soát. Đừng dừng lại giữa chừng.

Để đảm bảo an toàn, việc chuẩn bị đầy đủ trang bị chuyên dụng là điều bắt buộc. Những thiết bị này không chỉ giúp bạn vượt qua cầu tuyết mà còn cần thiết cho việc cứu hộ nếu sự cố xảy ra.

• Dây thừng leo núi: Loại dây thừng chuyên dụng (dynamic rope) có khả năng chịu lực và co giãn để giảm chấn khi có người rơi.
• Đai an toàn (Harness): Mỗi thành viên trong nhóm phải mặc đai an toàn để kết nối vào dây thừng.
• Rìu băng (Ice Axe): Dùng để thăm dò tuyết, tạo điểm tựa và thực hiện kỹ thuật tự hãm (self-arrest) nếu bị trượt ngã.
• Giày đinh (Crampons): Tăng độ bám trên bề mặt băng tuyết trơn trượt.
• Thiết bị cứu hộ: Bao gồm dây prusik, ròng rọc, và các thiết bị khóa an toàn (carabiner) để thiết lập hệ thống kéo người bị rơi lên từ khe nứt.