Đợt nắng nóng là gì?

Ngày cập nhật 06/11/2025 04:13 PM - 46 lượt xem

Đợt nắng nóng là giai đoạn thời tiết nóng bất thường, kéo dài ít nhất 2-3 ngày, với nhiệt độ và độ ẩm cao hơn đáng kể so với mức trung bình tại một khu vực.

Đợt nắng nóng là gì?

Đợt nắng nóng, hay heatwave, là một thuật ngữ khí tượng học. Nó mô tả một khoảng thời gian thời tiết nóng kéo dài, thường từ vài ngày đến vài tuần. Trong giai đoạn này, nhiệt độ không khí cao hơn rõ rệt so với mức trung bình lịch sử của khu vực đó vào cùng thời điểm trong năm. Tại Việt Nam, một ngày được coi là nắng nóng khi nhiệt độ cao nhất trong ngày đạt từ 35 độ C trở lên.

Các đặc điểm chính của một đợt nắng nóng bao gồm:

• Nhiệt độ cao: Nhiệt độ ban ngày tăng vọt, và nhiệt độ ban đêm không giảm xuống đủ thấp. Điều này khiến cơ thể không có thời gian phục hồi.

• Thời gian kéo dài: Hiện tượng này phải diễn ra liên tục trong ít nhất hai hoặc ba ngày để được phân loại là một đợt nắng nóng.

• Độ ẩm cao: Ở những vùng nhiệt đới như Việt Nam, nắng nóng thường đi kèm với độ ẩm cao. Độ ẩm làm chậm quá trình bay hơi của mồ hôi, khiến cơ thể khó làm mát và cảm thấy nóng bức, khó chịu hơn.

Nguyên nhân gây ra các đợt nắng nóng

Đợt nắng nóng xảy ra khi một hệ thống áp suất cao di chuyển vào một khu vực và tồn tại trong một thời gian dài. Vùng áp cao này hoạt động như một chiếc vung, nén không khí xuống mặt đất. Quá trình nén làm không khí nóng lên. Đồng thời, nó cũng ngăn cản các luồng không khí mát khác và mây hình thành, khiến ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp xuống mặt đất mà không bị cản trở.

Tại Việt Nam, có một số yếu tố cụ thể góp phần tạo ra các đợt nắng nóng gay gắt:

• Gió Foehn (Gió Lào): Đặc biệt ảnh hưởng đến khu vực Bắc Trung Bộ và Trung Trung Bộ. Gió từ vịnh Thái Lan mang hơi ẩm, khi vượt qua dãy Trường Sơn, nó bị đẩy lên cao, lạnh đi và gây mưa ở sườn phía tây. Khi vượt qua đỉnh núi và tràn xuống sườn phía đông, không khí trở nên khô và nóng lên đột ngột, gây ra thời tiết khô nóng khắc nghiệt.

• Hoạt động của vùng áp thấp nóng phía Tây: Vùng áp thấp này mở rộng về phía Đông Nam, mang theo khối không khí nóng và khô, gây ra nắng nóng diện rộng cho các tỉnh Bắc Bộ và Trung Bộ.

• Hiệu ứng đô thị: Tại các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM, bê tông và nhựa đường hấp thụ và giữ nhiệt nhiều hơn so với khu vực nông thôn. Điều này tạo ra "đảo nhiệt đô thị", làm nhiệt độ trong thành phố cao hơn các vùng ngoại ô.

Tác động của nắng nóng đến hoạt động ngoài trời

Nắng nóng ảnh hưởng trực tiếp và tiêu cực đến sức khỏe cũng như hiệu suất của bạn khi tham gia các hoạt động ngoài trời như trekking, leo núi hay cắm trại. Cơ thể bạn phải làm việc nhiều hơn để duy trì nhiệt độ ổn định.

Các rủi ro sức khỏe chính bao gồm:

• Mất nước (Dehydration): Bạn đổ mồ hôi nhiều hơn để làm mát cơ thể, dẫn đến mất nước và chất điện giải nhanh chóng nếu không bổ sung kịp thời.

• Say nắng (Sunstroke) và kiệt sức vì nhiệt (Heat exhaustion): Các triệu chứng bao gồm đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, da lạnh và ẩm. Tình trạng này xảy ra khi cơ thể quá nóng và mất quá nhiều nước.

• Sốc nhiệt (Heatstroke): Đây là tình trạng y tế khẩn cấp, nguy hiểm đến tính mạng. Nó xảy ra khi hệ thống điều hòa nhiệt của cơ thể ngừng hoạt động. Các dấu hiệu bao gồm nhiệt độ cơ thể cao (trên 40 độ C), da nóng và khô, lú lẫn, mất ý thức.

Cách chuẩn bị cho hoạt động outdoor trong đợt nắng nóng

An toàn là ưu tiên hàng đầu. Bạn vẫn có thể tận hưởng chuyến đi nếu có sự chuẩn bị kỹ lưỡng.

1. Lên kế hoạch chuyến đi thông minh

Kiểm tra dự báo thời tiết chi tiết, đặc biệt là chỉ số nhiệt (heat index), chỉ số kết hợp nhiệt độ không khí và độ ẩm tương đối. Chọn những cung đường có nhiều bóng râm như đi trong rừng hoặc gần sông suối. Bắt đầu chuyến đi từ sáng sớm và kết thúc trước buổi trưa, hoặc đi vào cuối buổi chiều. Tránh hoạt động gắng sức trong khoảng thời gian nóng nhất trong ngày, thường là từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều.

2. Trang phục và phụ kiện phù hợp

Trang phục đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa thân nhiệt. Bạn cần chọn quần áo có các đặc điểm sau:

• Chất liệu: Vải tổng hợp nhẹ, thoáng khí, có khả năng thoát ẩm và khô nhanh.

• Màu sắc: Mặc đồ màu sáng để phản xạ ánh nắng mặt trời thay vì hấp thụ nhiệt.

• Phụ kiện: Đội mũ rộng vành để che nắng cho mặt và gáy. Đeo kính râm chống tia UV để bảo vệ mắt. Sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF cao cho các vùng da hở.

3. Nước và dinh dưỡng

Bổ sung nước đúng cách là yếu tố sống còn. Uống nước trước khi bạn cảm thấy khát. Mang nhiều nước hơn mức bạn nghĩ mình cần. Một quy tắc chung là mang theo ít nhất 0.5 lít nước cho mỗi giờ hoạt động. Thêm các viên uống hoặc bột điện giải vào nước để bù lại lượng muối và khoáng chất mất đi qua mồ hôi. Mang theo các loại đồ ăn nhẹ có vị mặn để bổ sung natri.

4. Lắng nghe cơ thể

Hãy chú ý đến các tín hiệu của cơ thể. Nếu bạn cảm thấy mệt mỏi, chóng mặt hoặc đau đầu, hãy dừng lại ngay lập tức. Tìm một nơi có bóng râm, ngồi nghỉ, uống nước và làm mát cơ thể. Đừng cố gắng đi tiếp khi cảm thấy không khỏe. Thông báo cho những người trong nhóm về tình trạng của bạn.

Câu hỏi thường gặp

Nhiệt độ bao nhiêu được coi là nắng nóng ở Việt Nam?

Một ngày được xem là nắng nóng khi nhiệt độ không khí cao nhất đạt từ 35 độ C trở lên.

Uống gì để chống mất nước hiệu quả nhất khi đi trekking?

Bạn nên uống nước lọc kết hợp với viên hoặc bột điện giải để bù cả nước và khoáng chất.

Làm sao để nhận biết sớm dấu hiệu sốc nhiệt?

Các dấu hiệu sớm bao gồm da nóng và khô, không đổ mồ hôi, đau đầu dữ dội, lú lẫn và chóng mặt.

Chuẩn bị đầy đủ giúp bạn có một chuyến đi an toàn và trọn vẹn, ngay cả trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Xem các sản phẩm áo trekking nhanh khô, mũ chống nắng và bình nước giữ nhiệt tại WeTrek.vn.

Chia sẻ bài viết:
Showroom
Bài viết cùng chuyên mục
Khuy bấm là gì?

Khuy bấm là gì?

Khuy bấm giúp bạn cài mở quần áo, trang bị dã ngoại nhanh chóng và an toàn. Tìm hiểu cấu tạo, các loại cúc bấm phổ biến, ưu nhược điểm và cách chọn mua, bảo quản chúng đúng cách.
Dây kéo khóa là gì?

Dây kéo khóa là gì?

Dây kéo khóa là phụ kiện nhỏ giúp bạn thao tác khóa kéo dễ dàng khi đeo găng tay, trời tối, hoặc tay ướt. Tìm hiểu các loại phổ biến làm từ dây paracord, nhựa, cao su và cách chọn loại phù hợp nhất cho áo khoác, balo dã ngoại của bạn.
Miếng vá thiết bị là gì?

Miếng vá thiết bị là gì?

Miếng vá thiết bị giúp bạn sửa chữa nhanh các vết rách, thủng trên quần áo, lều trại và ba lô. Hướng dẫn chọn và sử dụng miếng vá phù hợp để kéo dài tuổi thọ dụng cụ, tiết kiệm chi phí và xử lý sự cố ngay tại chỗ.
Thiết bị siêu nhẹ là gì?

Thiết bị siêu nhẹ là gì?

Thiết bị siêu nhẹ giúp giảm trọng lượng hành lý để bạn đi nhanh và xa hơn. Tìm hiểu định nghĩa, lợi ích và cách chọn ba lô, lều, túi ngủ nhẹ để chuyến dã ngoại của bạn thoải mái và ít mệt mỏi.
Bộ chia ngăn balo là gì?

Bộ chia ngăn balo là gì?

Bộ chia ngăn balo là hệ thống túi giúp bạn sắp xếp, nén gọn và bảo vệ đồ đạc. Tìm hiểu các loại túi chia ngăn và cách chọn lựa phù hợp để tối ưu không gian cho chuyến đi.
Kho khô là gì?

Kho khô là gì?

Tìm hiểu kho khô là gì và cách chọn túi khô, ba lô chống nước, hộp cứng để bảo vệ thiết bị điện tử và quần áo của bạn trong các chuyến đi dã ngoại, leo núi, hay chèo thuyền.
x
Nhập số điện thoại của bạn để tiếp tục
Nhập mật khẩu 4 chữ số được gửi đến
hoặc