[WeTrekology] Hướng dẫn lựa chọn thiết bị xử lý nước

* Không hiệu quả đối với Cryptosporidium.

 

Tốc độ (Sản lượng hoặc tỷ lệ dòng chảy)

 

Đun sôi: Kém

 

Đòi hỏi thời gian sắp đặt, thêm thời gian để nước sôi, sau đó thêm thời gian để nước nguội lại. Vì thế, đun sôi thường phù hợp nhất cho nấu ăn, trường hợp khẩn cấp hoặc khi đây là phương pháp cuối cùng.

 

Thiết bị lọc/thiết bị làm sạch: Tốt tới rất tốt

 

Những thiết bị lọc hoặc thiết bị làm sạch có sản tốc độ dòng chảy hơn một lít mỗi phút, khá nhanh. Một số mẫu mới có thể vượt quá 2 lít mỗi phút và là thiết bị dạng bơm nhanh nhất có sẵn hiện nay. Nhìn chung, diện tích bề mặt của dụng cụ lọc càng lớn bao nhiêu, tốc độ chảy càng nhanh bấy nhiêu.

 

Thiết bị lọc trọng lực: Tốt tới rất tốt

 

Tốc độ dòng chảy phụ thuộc vào loại dụng cụ lọc đang được dùng. Ước tính nó dao động từ 0,5 tới 1,5 lít (hoặc hơn) mỗi phút.

 

Đèn tử ngoại: Rất tốt

 

Chỉ mất khoảng 90 giây để làm sạch gần 1 lít nước với phần lớn máy làm sạch nước UV. Bạn không cần chờ đợi trước khi uống một khi nước đã được khử trùng bởi đèn UV trong lượng thời gian phù hợp.

 

Các chất hóa học: Kém tới khá tốt

 

Iốt, clo đioxit và một số chất làm sạch khác đòi hỏi thời gian chờ đợi trước khi nước có thể uống. Thời gian dao động từ 15 phút tới 4 tiếng, phụ thuộc vào nhiệt độ và/hoặc mức độ tạp chất có trong nước. Nước càng lạnh bao nhiêu, bạn càng phải đợi lâu bấy nhiêu. Cryptosporidium, có thể vì lớp vỏ cứng của nó, đã cho thấy tính chống halogen cao. Nếu nhân viên kiểm lâm hoặc người quản lý đất chỉ ra rằng Cryptosporidium là một mối lo ngại lớn ở khu vực nơi bạn lên kế hoạch khám phá, hãy xem xét đến việc chọn một phương pháp xử lý khác.

 

Chú ý: Những con số về tốc độ dòng chảy của thiết bị lọc nước và thiết bị làm sạch nước (số lít trong một phút) là những ước tính được cung cấp bởi các nhà sản xuất. Một lít mỗi phút là một tốc độ phổ biến, mặc dù, đôi khi người ta nhận thấy đó là một tính toán lạc quan. Bài viết của chúng tôi ngoài ra còn gồm một ước tính “số nhịp trên mỗi lít”, nó chỉ ra loại hành động bơm mà bạn có thể xử lý trước với những thiết bị bơm cá nhân. Bạn sẽ nhận ra rằng các kết quả có thể rất đa dạng.

 

Gợi ý: Với một thiết bị bơm, khi dòng chảy trở nên chậm, hãy làm sạch hoặc lật ngược nó để phục hồi tốc độc dòng chảy.

 

Khối lượng và kích cỡ

 

Thiết bị lọc/thiết bị làm sạch: Khá tốt tới tốt

 

Phần lớn dao động từ 15 tới 50 cm về độ dài, 5 tới 10 cm về đường kính và 200 tới 450 g về khối lượng.

 

Thiết bị lọc trọng lực: Khá tốt tới tốt

 

Khi khô ráo, chúng nặng từ 300 tới 480 g. Những túi nước xẹp lại khi rỗng; với các ống vòi và dụng cụ lọc, chúng có kích cỡ tương đương với một thiết bị lọc tiêu chuẩn.

 

Chai hút/vắt: Khá tốt

 

Những chai này có kích cỡ khoảng 30.5 cm chiều cao 10 cm đường kính và nặng gần 150 g khi rỗng.

 

Đèn tử ngoại: Tốt tới rất tốt

 

Bút lọc nước SteriPEN (dùng đèn tử ngoại) rộng khoảng 5 cm, dài 15 tới 20 cm (phụ thuộc vào mẫu) và có khối lượng từ 250 tới 450g.

 

Các chất hóa học: Xuất sắc

 

Được đựng trong chai nhỏ hoặc bao giấy, các chất hóa học như iốt hoặc clo đioxit nặng chỉ vài chục gam và có kích cỡ rất nhỏ.

 

Kích cỡ lỗ

 

Thiết bị lọc/thiết bị làm sạch: Xuất sắc

 

Những thiết bị bơm dùng dụng cụ lọc với vỏ gốm, để lọc các chất gây bệnh khỏi nước.

 

Kích cỡ lỗ “hoàn hảo” của dụng cụ lọc được dùng trong thiết bị lọc có bán tại WETREK.VN dao động từ 0,2 tới 0,4 micro mét (1x10^-6 m) - được xem là khá phù hợp để sử dụng tại nơi hoang dã. Sinh vật nguyên sinh và phần lớn vi khuẩn có kích thước là 0,5 micro mét hoặc lớn hơn.

 

Tuy nhiên, những thiết bị lọc không thể lọc vi rút. Vi rút vô cùng nhỏ (0,005 tới 0,1 micro mét). Cần chọn một dụng cụ (hoặc một hệ thống) làm thiết bị làm sạch nếu vi rút là một mối lo ngại.

 

Để là thiết bị làm sạch, bất kỳ dụng cụ hoặc biện pháp xử lý hóa học nào cũng phải đáp ứng hoặc vượt quá Tiêu chuẩn Hướng dẫn của Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ (EPA) và Quy tắc Kiếm tra Thiết bị làm sạch nước vi sinh vật học. Những sản phẩm đăng ký với EPA phải diệt được 99,9999% vi khuẩn, hoặc 99,99% vi rút và 99,9% sinh vật nguyên sinh.

 

Những phòng thí nghiệm độc lập, không phải EPA, thực hiện các bài kiểm tra như vậy. EPA không ủng hộ hay xác nhận những thiết bị lọc và thiết bị làm sạch; nó đơn giản chỉ cung cấp những con số đăng ký.

 

Thiết bị lọc trọng lực: Xuất sắc

 

Chúng dùng cùng dụng cụ lọc như thiết bị lọc dạng bơm.

 

Chai hút/vắt: Rất tốt tới xuất sắc

 

Giống như thiết bị lọc/thiết bị làm sạch

 

Đèn tử ngoại: Không áp dụng

 

Các chất hóa học: Không áp dụng

 

Chú ý: Bạn không cần lo lắng về kích thước lỗ lọc nếu bạn không đi du lịch nước ngoài hoặc lên kế hoạch xử lý nguồn nước gần những khu vực đô thị, đất chăn nuôi hoặc đồng cỏ cho súc vật. Với những nơi như vậy, hãy xem xét đến một thiết bị làm sạch, phương pháp xử lý hóa học hoặc đun sôi nước.

 

Độ tiện dụng/dễ dùng

 

Thiết bị lọc/thiết bị làm sạch: Khá tốt tới tốt

 

Một số nỗ lực về thể chất được yêu cầu, và nếu thiết bị đang bơm nước có tạp chất hoặc nước có nhiều bùn, hành động bơm có thể khiến bạn cảm thấy khó nhọc. Mặc dù vậy, nhìn chung, sức lực cần cho phần lớn những thiết bị bơm là vừa phải.

 

Thiết bị lọc trọng lực: Rất tốt

 

Đôi khi, bạn có thể bị thách thức để tìm ra một chỗ để treo túi hoặc lấy nước vào túi (nếu nguồn duy nhất của bạn là một dòng nước chảy nhỏ giọt hoặc một vực nước khó đi đến). Mặt khác, chỉ cần treo nó và chờ đợi.

 

Chai hút/vắt: Xuất sắc

 

Một bất lợi tiềm ẩn - những chiếc ống hút không hút được lượng nước lớn.

 

Đèn tử ngoại: Rất tốt

 

Nhà sản xuất bút lọc nước SteriPen khuyên bạn nên khuấy nước trong khi đèn UV được bật để xử lý tất cả nước trong một chai. Tốt nhất hãy dùng nước sạch nhất có thể. Nếu nước đục, xem xét đến việc tăng gấp đôi sự phơi sáng.

 

Các chất hóa học: Xuất sắc

 

Thả thuốc viên vào nước và chờ đợi. Rất dễ làm.

 

Bảo trì (Làm sạch thiết bị lọc)

 

Thiết bị lọc/thiết bị làm sạch: Tốt (một số mẫu không thể làm sạch)

 

Nhiều thiết bị dùng công cụ lọc có thể được làm sạch. Điều đó rất hữu ích nếu nước đang được xử lý chứa hạt sạn hoặc bùn. Khi thiết bị chạy chậm hoặc trở nên khó bơm, những mẫu làm sạch có thể được tháo rời để lau chùi hoặc chải sạch phần vỏ. Ở một số mẫu, những chiếc ống có thể được thay đổi lại để súc rửa thiết bị.

 

Những thiết bị lọc dùng một lớp vỏ sợi quang không được bảo vệ nên không thể làm sạch được. Chúng phải được thay thế.

 

Thiết bị lọc trọng lực: Rất tốt

 

Vào thời điểm bài viết này ra đời, tất cả những thiết bị lọc trọng lực được cung cấp ở WETREK đều dùng công cụ lọc có thể làm sạch.

 

Chai hút/vắt: Khá tốt

 

Việc dốc ngược một chai hút/vắt là có thể, mặc dù nó không phải luôn hiệu quả. Thường thì biện pháp chèn thay thế là lựa chọn được yêu thích khi dụng cụ bên trong bị kẹt. Cố gắng chỉ dùng nước sạch, không có cặn.

 

Đèn tử ngoại: Xuất sắc

 

Pin là mối quan tâm duy nhất về bảo trì. Việc mang thêm pin là một quyết định khôn ngoan.

 

Các chất hóa học: Không thể áp dụng

 

Chỉ cần đảm bảo mang mang đủ lượng để sử dụng.

 

Để tận dụng một thiết bị lọc nước, việc đọc hướng dẫn sử dụng đi kèm với bất kỳ thiết bị nào, dù là kỹ thuật hay điện tử, cũng rất quan trọng.

 

Chú ý: Đảm bảo rằng thiết bị của bạn được phép phơi khô hoàn toàn giữa các chuyến đi. Tháo rời tất cả các phần mà bạn có thể để đẩy mạnh quá trình.

 

Tuổi thọ/Độ bền

 

Thiết bị lọc/thiết bị làm sạch: Rất tốt

 

Các nhà sản xuất ước tính rằng những thiết bị của họ có thể xử lý từ 750 tới 3.800 lít. Dùng nước không có cặn sạch nhất có thể sẽ tăng tuổi thọ của thiết bị. Việc giữ thiết bị sạch sẽ, thường xuyên bôi trơn và bảo trì tốt cũng sẽ kéo dài tuổi thọ cho nó.

 

Bảo dưỡng cẩn thận dụng cụ bên trong của một thiết bị lọc, vì lớp vỏ có thể vỡ. Trong điều kiện dưới mức đông giá, hãy làm sạch nước ở dụng cụ bên trong, đặc biệt khi qua đêm. Nước bị bỏ lại bên trong có thể đóng băng và làm vỡ vỏ.

 

Thiết bị lọc trọng lực: Rất tốt

 

Những con số ước tính dao động từ 750 tới 1.500 lít. Như với các thiết bị lọc truyền thống, cố dùng nước không có cặn sạch nhất có thể. Tránh để nước chảy vào trong dụng cụ lọc rồi đóng băng.

 

Chai hút/vắt: Khá tốt tới tốt
 

Để tăng tuổi thọ, chỉ dùng nước sạch, không có cặn cho một chai hút/vắt. Với những khu vực nơi nước chứa hàm lượng hạt sạn hoặc bùn cao, mang một vỏ lọc (hoặc làm sạch) thay thế. Khi thiết bị lọc bị kẹt, nó phải được thay thế.

Đèn tử ngoại: Tốt tới rất tốt
 

Đèn tử ngoại và các thiết bị có chất oxy hóa không bị tác động bởi các hạt sạn hay cặn. Tuy nhiên, chúng phụ thuộc vào pin. Với bút lọc nước SteriPEN Classic, con số ước tính dao động từ 15 lít (dùng pin alkaline) tới 100 lít (dùng pin NiHM). Bạn phải cẩn thận khi chạm vào lớp kính của SteriPEN; tránh đánh rơi và làm vỡ nó. 

Các chất hóa học: Tốt
 

Chú ý tới “hạn sử dụng” được ghi trên bao bì. Nhìn chung, các chất hóa học được cho là duy trì độ hiệu quả từ 1 tới 3 năm.

Chất lượng của mùi vị
 

Thiết bị lọc: Xuất sắc
 

Nước đi qua một thiết bị lọc có thể uống được ngay lập tức và có vị tự nhiên. Một số thiết bị lọc gồm (hoặc cung cấp như một thiết kế riêng tự chọn) thành phần cacbon có thể loại bỏ bất cứ mùi vị khó chịu nào ra khỏi nước, như tannin từ một cái ao đầy lá.
 

Thiết bị lọc trọng lực: Xuất sắc
 

Giống như thiết bị lọc truyền thống kể trên.
 

Thiết bị làm sạch: Tốt tới xuất sắc
 

Một thiết bị làm sạch thường dùng một khuôn cối bên trong độc quyền có thể giữ lại bất cứ loại vi rút nào. Vì không sử dụng chất hóa học, vị của nước không thay đổi.
 

Hệ thống thiết bị làm sạch MSR Sweetwater yêu cầu người dùng xử lý nước được lọc với giải pháp clo. Vị nước mà bạn có được sẽ giống với vị nước được khử trùng bằng clo ở đô thị.
 

Chai hút/vắt: Tốt tới xuất sắc
 

Những chai làm sạch nước khiến nước tương tác với bánh được dựa trên iốt, dẫn tới vị hóa học dễ nhận thấy.

Đèn tử ngoại: Xuất sắc
 

Với bút lọc nước SteriPen, không có thay đổi nào trong vị của nước cả.
 

Các chất hóa học: Tệ tới khá tốt
 

Iốt, trong bất cứ dạng nào, cũng đều biến đổi đáng kể vị của nước. Hãy xem đến việc dùng thuốc viên trung hòa mùi vị như một phương pháp để làm vị nước dễ uống hơn.
 

Thuốc viên clo đioxit khiến nước có vị như nước được khử trùng bằng clo ở đô thị, khiến phần lớn mọi người nhận thấy nó ít khó chịu hơn iốt.
 

Chú ý: Một số thiết bị gồm (hoặc cung cấp như một thiết kế riêng tự chọn) một thành phần cacbon có thể loại bỏ bất cứ mùi vị khó chịu nào ra khỏi nước, như tannin từ một cái ao đầy lá.

Chi phí
 

Ít đắt đỏ hơn: Các chất hóa học (150.000 đồng trở lên); chai hút/vắt (1,1 triệu đồng trở lên).

Đắt đỏ hơn: Thiết bị lọc/thiết bị làm sạch, thiết bị lọc trọng lực và thiết bị đèn tử ngoại (1,7 triệu đồng trở lên).
 

 

Điểm nối với bình đựng nước hoặc túi đựng nước dã ngoại: Những món đồ này trực tiếp kết nối đầu ra của một thiết bị lọc với một bình đựng, loại bỏ rủi ro tràn. Chúng được bán kèm với một số thiết bị lọc; với những loại khác, chúng được cung cấp như một thiết kế riêng tự chọn. Chúng rất có ích, đặc biệt nếu bạn sẽ dùng một thiết bị lọc dạng bơm trên nền đất không bằng phẳng hoặc trong một không gian chật hẹp.
 

Bộ lọc trước có ống hút lấy nước vào: Cũng rất có ích. Món đồ này giúp bạn giữ hạt sạn và bùn không bị kẹt trong một thiết bị lọc. Nếu nước của bạn có mức cặn cao, hoặc bạn đang có một chuyến đi dài, mang một ít túi lọc cà phê. Bằng cách quấn một vòng lên bộ lọc trước bằng dây cao su, nó giảm đến mức tối thiểu hạt sạn đi vào thiết bị lọc. Điều có thể ảnh hưởng đến tỷ lệ dòng chảy trên danh nghĩa nhưng giúp bạn thu được kết quả tối đa - đặc biệt hữu ích trong một chuyến đi dài. Trong lúc bức thiết, một chiếc khăn rằn có thể dùng như một bộ lọc trước.
 

Thành phần cacbon: Một số chất hóa học và những mùi khó chịu (như tannin từ lá) bị loại khỏi nước khi nó được xử lý qua một số loại  lõi hoặc nguyên tố cacbon. Một số thiết bị lọc bao gồm thành phần cacbon hoặc cung cấp nó như một thiết kế riêng tự chọn. Ví dụ, vỏ cacbon Katadyn là một thiết kế riêng ấn tượng cho hệ thống được dựa trên các chất hóa học. Nó thật sự giúp loại bỏ vị của các chất hóa học bị hòa tan (và tannin từ lá tới một mức độ nhất định).
 

Cẩn thận khi dùng cacbon với sự xử lý hóa học. Cacbon có thể khử hoạt tính của iốt hoạt tính trong trạng thái hòa tan. Nếu bị dùng quá sớm trong quá trình xử lý, cacbon có thể làm giảm cơ hội nước được “làm sạch” hoàn toàn bằng iốt hoặc clo đioxit, và các chất hóa học sẽ không có thời gian tiếp xúc phù hợp với nước. Nếu bạn sẽ làm sạch nước trong 2 bước, bạn cần hiểu điều này. Thứ tự đúng: đầu tiên là các chất hóa học, thứ hai là lọc với một thành phần cacbon, có thể mất khoảng 4 tiếng. Một thiết bị lọc bao gồm bước cacbon, và việc xử lý nước bằng chất hóa học quá sớm có thể làm giảm độ hiệu quả của quá trình làm sạch.
 

Base camping (loại hình cắm trại yêu cầu mức độ thoải mái cao hơn so với đi cắm trại dã ngoại, hay cắm trại sinh tồn): Thiết bị lọc trọng lực trở thành một lựa chọn tuyệt vời cho loại cắm trại kiểu này trên cánh đồng hoặc trong khu cắm trại nơi không có đường ống dẫn nước. Không cần bơm, chỉ cần kiên nhẫn. Đổ đầy nó vào đêm, thức dậy với nước sạch đã được lọc.
 

Dụng cụ thu nước bẩn chuyên dùng: Có nhiều loại xô hoặc chậu gấp đóng gói nhỏ gọn, khối lượng nhẹ, có thể được dùng cho việc đựng nước lấy từ sông hồ. Điều này có nhiều thuận lợi:

Đi du lịch nước ngoài: Trong hầu hết mọi tình huống, một thiết bị làm sạch đủ hiệu quả để chống lại vi rút cũng như vi khuẩn và sinh vật nguyên sinh.
 

Sự nhiễm độc hóa học: Thuốc diệt cỏ và thuốc trừ sâu thường có thể bị hấp thụ bởi những thiết bị lọc có nguyên tố cacbon hoặc bị trung hòa bởi một số thiết bị làm sạch dùng thành phần hóa học. Với những chất khủng bố sinh học, nó phụ thuộc vào kích cỡ của sinh vật. Mặc dù vậy, các chất hóa học nặng và nồng độ cao có thể sẽ không bị loại bỏ bởi thiết bị lọc hay thiết bị làm sạch di động. Luôn tránh lấy nước từ những nguồn nước được kết nối với các khu vực có nhiều hoạt động nông nghiệp, hầm mỏ hoặc ao có chất thải từ hầm mỏ.
 

Dược phẩm: Nếu bạn sẽ đến một khu vực nơi phổ biến các bệnh lây lan qua nước, tham khảo từ một bác sĩ để được kê đơn thuốc để điều trị từ những triệu chứng đầu tiên. Ví dụ, Metronidazole (Flagyl) là một loại thuốc thường xuyên được kê đơn cho bệnh nhiễm khuẩn giardia và/hoặc bệnh lỵ amoebic. Ngoài ra, Nitazoxanide (Alinia/Annita) cũng hiệu quả trong việc chống lại giardiasis và cryptosporidiosis, và được mang phổ biến bởi những người đi du lịch, ngay cả người đi bộ đường dài.

Kết luận: Luôn mang theo một số loại phương pháp xử lý. Những người đi du lịch nơi hoang dã nhiều kinh nghiệm có thể phân biệt được nước có thể uống với nước cần xử lý. Tuy nhiên, sự không chắc chắn không tránh khỏi nảy sinh ở một số thời điểm, nên hãy luôn chuẩn bị để xử lý nước.

Xem thêm các sản phẩm WT tại WETREK.VN

Phương Dung