Nằm ở thung lũng vùng cao Tây Bắc, thuộc huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang. Phố Cáo là một điểm du lịch không thể bỏ qua được khi ghé thăm cao nguyên Đá Đồng Văn.
Ở Phố Cáo, người dân tộc Mông chiếm đến hơn 90% có thể coi đây là địa bàn sinh sống của người Mông, do đó những đặc trưng văn hóa ở vùng đất này mang đậm bản sắc dân tộc người Mông. Ngoài người Mông, ở đây còn có các dân tộc khác cùng sinh sống như: dân tộc Dao, dân tộc Hán, dân tộc Pu Péo... Những người dân Phố Cáo phần lớn là người dân tộc cuộc sống còn nghèo khó tuy nhiên lại rất thân thiện. Họ chào đón những người khách lạ bằng những nụ cười ấm áp, luôn mở rộng cửa mời khách vào nhà chơi.
Không giống với các bản làng ở Sapa luôn có du khách nườm nượp ghé thăm, ở phố Cáo bình yên hơn hẳn, thi thoảng mới có khách du lịch hoặc các phượt thủ hoặc những nhà nhiếp ảnh gia ghé thăm.
Phần thì tò mò tìm hiểu về cuộc sống của bản làng nơi đây, phần thì thỏa chí chinh phục, còn phần thì muốn lưu giữ lại những khoảnh khắc tuyệt đẹp để làm đẹp cho cuộc đời. Nhưng cho dù bất cứ ai đến Phố Cáo với mục đích gì đi chăng nữa thì cũng không thể phủ nhận nơi đây quá bình yên, quá êm đềm, quá hiền hòa và nhất là quá nguyên sơ.
Thiên nhiên thơ mộng hết chỗ nói. Điều làm nên vẻ đẹp của Phố Cáo mà du khách không khỏi mê mẩn khi tới nơi đây đó chính là những cánh đồng hoa tam giác mạch trải rộng bạt ngàn, uốn lượn khắp cả các triền đồi dãy núi.
Ôm trọn vào lòng mình, những cánh đồng hoa tam giác mạch bao bọc các ngôi nhà nhỏ nằm e ấp nép mình bên sườn núi làm nên một bức tranh phong cảnh hữu tình, đẹp và thơ mộng như trong truyện thần tiên.
Những ngôi nhà nhỏ nằm lọt thỏm giữa thung lũng hoa tam giác mạch đó được gọi là nhà trình tường. Kiến trúc làm nên ngôi nhà này cũng hết sức độc đáo làm nên một nét rất riêng của người dân tộc Mông nói chung và Phố Cáo nói riêng.
Những dãy tường hàng rào, tường nhà đều được dựng lên bởi các tảng đá lớn lấy sẵn từ cao nguyên đá Đồng Văn về, xếp thành từng khối rất rắn chắc và kiên cố để có thể chống chịu trước thiên tai thời tiết.
Về độ bền của những ngôi nhà này cũng là điều tò mò của bao nhiêu kiến trúc sư, vì để càng lâu, trải qua sức tàn phá của tự nhiên thì những ngôi nhà bằng đá này càng bền vững, keo sơn.
Mặc dù được làm từ những nguyên liệu rất đơn giản như đá, mái nhà và các trụ cột trong nhà được làm bằng gỗ, tường nhà bằng đất trộn với rơm rạ và thậm chí có cả những ngôi nhà hai tầng nhưng qua năm tháng, những kiến trúc này vẫn bền vững với thời gian và nó như tái hiện một bức tranh sống động của quá khứ.
(nguồn: https://dulich.petrotimes.vn/)