Áo điều chỉnh nổi (Buoyancy Control Device (BCD)) là một chiếc áo phao mà thợ lặn mặc để kiểm soát độ nổi, giúp bạn nổi, chìm hoặc lơ lửng dưới nước.
Áo điều chỉnh nổi (Buoyancy Control Device (BCD)) là gì?
Áo điều chỉnh nổi (Buoyancy Control Device (BCD)) là một phần thiết bị thiết yếu trong bộ dụng cụ lặn biển. Nó trông giống một chiếc áo vest không tay. Chức năng chính của BCD là giúp bạn quản lý độ nổi của mình trong suốt quá trình lặn. Bằng cách thêm hoặc xả khí vào túi khí của áo, bạn có thể nổi thoải mái trên mặt nước, lặn xuống một cách có kiểm soát, hoặc đạt trạng thái không trọng lượng hoàn hảo để di chuyển dưới đáy biển.
Ngoài ra, BCD còn đóng vai trò như một bộ đai gắn kết các thiết bị khác. Nó giữ bình khí chắc chắn sau lưng bạn và cung cấp các điểm gắn cho bộ điều chỉnh, đồng hồ đo và các phụ kiện khác.
Cấu tạo cơ bản của BCD
Mỗi chiếc BCD có những chi tiết thiết kế khác nhau. Hầu hết chúng đều có các thành phần cơ bản sau đây.
Túi khí (Air Bladder)
Đây là bộ phận chính chứa không khí. Khi bạn bơm khí từ bình lặn vào, túi khí phồng lên, tăng sức nổi và giúp bạn nổi lên. Khi bạn xả khí ra, túi khí xẹp xuống, giảm sức nổi và giúp bạn chìm xuống.
Bộ bơm xả (Inflator/Deflator Assembly)
Bộ phận này thường là một ống gấp nối với túi khí, có các nút bấm để điều khiển. Một nút dùng để bơm khí vào BCD từ bình khí. Nút còn lại dùng để xả khí ra khỏi BCD. Một số bộ phận còn có van miệng để bạn thổi khí vào bằng hơi thở.
Van xả nhanh (Dump Valves)
Các van này cho phép bạn xả khí nhanh chóng khỏi túi khí mà không cần dùng bộ bơm xả. Chúng thường được đặt ở vai hoặc phía dưới sau lưng để bạn xả khí hiệu quả ở các tư thế lặn khác nhau.
Đai và khóa (Straps and Buckles)
Hệ thống đai giúp BCD ôm vừa vặn vào cơ thể bạn. Một đai riêng biệt và chắc chắn dùng để cố định bình khí vào mặt sau của BCD.
Chức năng của BCD trong một chuyến lặn
BCD không chỉ là một chiếc áo. Nó thực hiện các nhiệm vụ quan trọng ở mọi giai đoạn của chuyến lặn.
Trên mặt nước
Trước khi bắt đầu lặn, bạn bơm đầy khí vào BCD. Điều này tạo ra sức nổi dương, giúp bạn nổi dễ dàng trên mặt nước. Bạn có thể nghỉ ngơi, kiểm tra thiết bị hoặc chờ đợi đồng đội mà không tốn sức. Ví dụ, khi chờ thuyền ở vùng biển Nha Trang, một chiếc BCD được bơm căng giúp bạn thư giãn hoàn toàn.
Khi lặn xuống
Để bắt đầu lặn xuống, bạn xả hết khí ra khỏi BCD. Việc này cùng với trọng lượng của hệ thống chì sẽ giúp bạn chìm xuống từ từ và có kiểm soát.
Dưới nước
Đây là lúc BCD phát huy vai trò quan trọng nhất. Bằng cách thêm từng chút khí nhỏ vào BCD, bạn có thể đạt được trạng thái nổi trung tính. Ở trạng thái này, bạn không nổi lên cũng không chìm xuống, bạn lơ lửng trong nước. Điều này giúp bạn tiết kiệm năng lượng, tiêu thụ ít không khí hơn và di chuyển nhẹ nhàng. Quan trọng hơn, nó giúp bạn bảo vệ môi trường biển mỏng manh. Khi lặn ở Phú Quốc, việc duy trì độ nổi trung tính giúp bạn ngắm san hô mà không va chạm hay làm hỏng chúng.
Các loại BCD phổ biến
Có hai loại BCD chính mà bạn sẽ gặp.
Dạng áo khoác (Jacket-style)
Đây là loại phổ biến nhất, đặc biệt với những người mới lặn. Túi khí của nó bao quanh phần thân của bạn. Khi được bơm phồng, nó ôm lấy bạn như một chiếc áo khoác. Loại này rất ổn định và thoải mái cả trên mặt nước và dưới nước. Hầu hết các trung tâm dạy lặn ở Việt Nam đều sử dụng loại BCD này cho các khóa học.
Dạng cánh (Wing-style)
Với loại này, túi khí có hình móng ngựa hoặc hình tròn nằm hoàn toàn ở sau lưng bạn. Điều này giúp phần trước ngực của bạn thoáng hơn, tạo sự tự do trong chuyển động. Nó giúp bạn giữ được tư thế lặn ngang tối ưu một cách dễ dàng. Thợ lặn kỹ thuật và những người có kinh nghiệm thường ưa chuộng loại này.
Câu hỏi thường gặp
Tôi có cần BCD để lặn biển không?
Có, BCD là một phần thiết bị an toàn và chức năng bắt buộc cho lặn biển.
Bảo quản BCD sau khi lặn như thế nào?
Bạn cần rửa sạch bằng nước ngọt cả trong lẫn ngoài và để khô hoàn toàn.
Việc lựa chọn đúng Áo điều chỉnh nổi (Buoyancy Control Device (BCD)) ảnh hưởng trực tiếp đến sự thoải mái và an toàn của bạn dưới nước. Xem các mẫu áo BCD phù hợp tại WeTrek.vn.