Dấu hiệu bỏng lạnh là gì?

Ngày cập nhật 05/11/2025 05:29 PM - 24 lượt xem

NỘI DUNG CHÍNH [hiệnẩn]

Bỏng lạnh là gì và tại sao bạn cần quan tâm?
Các cấp độ của bỏng lạnh và dấu hiệu nhận biết
Cấp độ 1: Bỏng lạnh nhẹ (Frostnip)
Cấp độ 2: Bỏng lạnh nông (Superficial Frostbite)
Cấp độ 3: Bỏng lạnh sâu (Deep Frostbite)
Những việc cần làm ngay khi có dấu hiệu bỏng lạnh
Cách phòng ngừa bỏng lạnh hiệu quả
Câu hỏi thường gặp

TL;DR: Dấu hiệu bỏng lạnh là tổn thương da và mô do nhiệt độ đóng băng, biểu hiện qua da tê cứng, nhợt nhạt và cảm giác kim châm ở các chi.

Bỏng lạnh là gì và tại sao bạn cần quan tâm?

Bỏng lạnh (frostbite) là một dạng tổn thương mô cơ thể xảy ra khi bạn tiếp xúc với nhiệt độ đóng băng. Tình trạng này làm các tinh thể băng hình thành trong tế bào, gây tổn thương và phá hủy chúng. Các bộ phận xa tim và ít được che chắn nhất như ngón tay, ngón chân, mũi, tai, cằm và má là những nơi dễ bị ảnh hưởng nhất.

Nhiều người cho rằng Việt Nam là một quốc gia nhiệt đới nên không cần lo lắng về bỏng lạnh. Đây là một suy nghĩ sai lầm. Khi bạn tham gia các hoạt động ngoài trời vào mùa đông ở các vùng núi cao phía Bắc như Fansipan (Lào Cai), Mẫu Sơn (Lạng Sơn) hay Tà Xùa (Sơn La), nhiệt độ có thể xuống dưới 0°C. Trong điều kiện này, nguy cơ bị bỏng lạnh là hiện hữu, đặc biệt khi có gió mạnh hoặc quần áo bị ẩm.

Các cấp độ của bỏng lạnh và dấu hiệu nhận biết

Bỏng lạnh được chia thành ba cấp độ chính, mỗi cấp độ có những dấu hiệu riêng. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu này giúp bạn có biện pháp xử lý kịp thời và giảm thiểu tổn thương.

Cấp độ 1: Bỏng lạnh nhẹ (Frostnip)

Đây là giai đoạn nhẹ nhất và không gây tổn thương vĩnh viễn cho da. Da của bạn sẽ chưa bị đóng băng hoàn toàn.

Dấu hiệu nhận biết:

- Da chuyển sang màu đỏ hoặc trắng nhợt.

- Cảm giác lạnh và tê buốt.

- Cảm giác đau, ngứa ran hoặc kim châm khi da ấm lên.

Ví dụ thực tế: Bạn đang đi bộ trên đỉnh Fansipan vào một ngày trời lạnh. Bạn tháo găng tay để chụp ảnh trong vài phút. Các đầu ngón tay của bạn bắt đầu tê và chuyển sang màu trắng. Đây chính là dấu hiệu của bỏng lạnh nhẹ.

Cấp độ 2: Bỏng lạnh nông (Superficial Frostbite)

Ở cấp độ này, lớp trên cùng của da đã bị đóng băng. Nó đòi hỏi sự chăm sóc y tế để ngăn ngừa tổn thương lâu dài.

Dấu hiệu nhận biết:

- Da chuyển từ màu đỏ sang trắng bệch hoặc xám vàng.

- Da có cảm giác cứng và trông như sáp.

- Khi làm ấm lại, vùng da bị ảnh hưởng có thể sưng lên và đau nhói.

- Các nốt phồng rộp chứa dịch lỏng trong suốt hoặc màu sữa xuất hiện sau 12 đến 36 giờ.

Tình trạng này nghiêm trọng hơn vì lớp da bề mặt đã bắt đầu bị tổn thương. Bạn cần hành động ngay lập tức để tránh chuyển sang cấp độ nặng hơn.

Cấp độ 3: Bỏng lạnh sâu (Deep Frostbite)

Đây là cấp độ nghiêm trọng nhất, ảnh hưởng đến tất cả các lớp da và các mô bên dưới. Bỏng lạnh sâu dẫn đến tổn thương vĩnh viễn và có nguy cơ phải cắt bỏ chi.

Dấu hiệu nhận biết:

- Mất hoàn toàn cảm giác đau, lạnh hoặc khó chịu ở vùng bị ảnh hưởng.

- Da chuyển sang màu trắng, xanh xám hoặc lốm đốm.

- Da cứng như gỗ, không có độ đàn hồi.

- Các khớp và cơ bắp gần đó không hoạt động.

- Sau 24 đến 48 giờ, các nốt phồng rộp lớn chứa máu sẽ hình thành. Vùng da sau đó chuyển sang màu đen và cứng lại khi mô chết đi.

Bỏng lạnh sâu là một tình trạng cấp cứu y tế. Bạn cần được đưa đến bệnh viện ngay lập tức.

Những việc cần làm ngay khi có dấu hiệu bỏng lạnh

Nếu bạn hoặc người đi cùng có dấu hiệu bỏng lạnh, hãy thực hiện các bước sơ cứu sau đây. Hành động nhanh chóng và đúng cách là chìa khóa để giảm thiểu thiệt hại.

1. Di chuyển đến nơi ấm áp: Việc đầu tiên là đưa người bị nạn ra khỏi môi trường lạnh.

2. Cởi bỏ quần áo ẩm ướt: Quần áo ẩm làm mất nhiệt cơ thể nhanh hơn.

3. Không chà xát: Tuyệt đối không chà xát vùng da bị bỏng lạnh. Hành động này gây thêm tổn thương cho các mô đã đóng băng.

4. Không sử dụng nhiệt trực tiếp: Tránh dùng túi sưởi, lửa trại hoặc nước nóng để làm ấm vùng da bị bỏng. Da bị tê nên không cảm nhận được nhiệt, dễ gây bỏng nhiệt nghiêm trọng.

5. Làm ấm từ từ: Cách tốt nhất là dùng nước ấm (không nóng, khoảng 37-39°C) để ngâm vùng bị ảnh hưởng trong 15-30 phút. Nếu không có nước ấm, hãy dùng nhiệt độ cơ thể để sưởi ấm, ví dụ như đặt ngón tay bị lạnh vào nách.

6. Tìm kiếm sự giúp đỡ y tế: Đối với bỏng lạnh nông và sâu, việc đến cơ sở y tế gần nhất là bắt buộc.

Cách phòng ngừa bỏng lạnh hiệu quả

Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Để chuyến đi của bạn an toàn, hãy luôn chuẩn bị kỹ lưỡng.

- Mặc nhiều lớp quần áo: Các lớp không khí giữa quần áo giúp cách nhiệt tốt hơn.

- Giữ cho đầu, tay và chân ấm: Đội mũ len, đeo găng tay chống nước và đi tất len dày.

- Luôn giữ cơ thể khô ráo: Thay quần áo ngay khi chúng bị ẩm do mồ hôi hoặc tuyết.

- Uống đủ nước và ăn đủ năng lượng: Cơ thể đủ nước và năng lượng sẽ tạo ra nhiệt tốt hơn.

- Kiểm tra dự báo thời tiết trước chuyến đi.

Câu hỏi thường gặp

Da có thể phục hồi sau bỏng lạnh không?

Có, bỏng lạnh nhẹ và nông có thể phục hồi hoàn toàn nếu được xử lý sớm và đúng cách.

Dùng tuyết chà xát vùng bị bỏng lạnh có tốt không?

Không, chà xát bằng tuyết hoặc bất cứ thứ gì khác sẽ làm tổn thương mô nghiêm trọng hơn.

Khi nào cần đi gặp bác sĩ vì bỏng lạnh?

Bạn nên tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức nếu nghi ngờ bỏng lạnh nông hoặc sâu.

Trang bị đầy đủ đồ giữ ấm là cách tốt nhất để bạn tận hưởng trọn vẹn các chuyến đi trong thời tiết lạnh. Xem găng tay, tất giữ nhiệt và các sản phẩm giữ ấm khác tại WeTrek.vn.

Chia sẻ bài viết: