Đệm chân (footbed) là miếng lót rời bên trong giày, nơi bàn chân bạn tiếp xúc trực tiếp, giúp hỗ trợ vòm chân, tăng sự ổn định và hấp thụ lực sốc.
Đệm chân, hay còn gọi là lót giày, là một bộ phận có thể tháo rời nằm bên trong giày dép. Nó được thiết kế để nâng đỡ bàn chân, cung cấp sự êm ái và cải thiện độ vừa vặn của giày. Khác với miếng lót mỏng đi kèm giày từ nhà sản xuất, đệm chân chuyên dụng có cấu trúc định hình theo giải phẫu bàn chân. Nó giúp phân bổ đều áp lực, hỗ trợ vòm chân và giữ cho gót chân ổn định khi di chuyển trên địa hình phức tạp.
Đệm chân có vai trò quan trọng trong các hoạt động ngoài trời, đặc biệt là trekking, hiking và chạy trail. Nó không chỉ mang lại sự thoải mái mà còn giúp bảo vệ sức khỏe bàn chân của bạn.
Hỗ trợ vòm chân. Đệm chân giúp nâng đỡ vòm chân, giảm căng thẳng cho các cơ và dây chằng, ngăn ngừa các tình trạng như viêm cân gan chân.
Hấp thụ chấn động. Khi bạn di chuyển trên địa hình gồ ghề, đệm chân giúp hấp thụ lực tác động ngược từ mặt đất, bảo vệ khớp gối và cột sống.
Tăng cường sự ổn định. Một chiếc đệm chân tốt sẽ ôm sát gót chân và vòm chân, giữ cho bàn chân không bị trượt bên trong giày, giảm nguy cơ phồng rộp và lật cổ chân.
Cải thiện độ vừa vặn. Nếu đôi giày của bạn hơi rộng, một chiếc đệm chân phù hợp có thể lấp đầy khoảng trống thừa, giúp giày ôm chân hơn.
Việc lựa chọn đệm chân phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Bạn cần xem xét các thông số sau để tìm ra sản phẩm phù hợp nhất.
Vòm chân được chia thành ba loại chính: vòm thấp (bàn chân bẹt), vòm trung bình và vòm cao. Bạn có thể xác định loại vòm chân của mình bằng phương pháp 'wet test'. Làm ướt lòng bàn chân và dẫm lên một tờ giấy khô. Hình dạng dấu chân để lại sẽ cho bạn biết loại vòm chân của mình. Chọn đệm chân có độ cao và hình dáng hỗ trợ tương ứng với loại vòm chân của bạn.
Xốp EVA (Ethylene Vinyl Acetate). Phổ biến nhất, nhẹ, cung cấp độ êm và khả năng hấp thụ sốc tốt. Phù hợp cho hiking, chạy trail.
Memory Foam. Tạo cảm giác rất êm ái, ôm khít theo hình dạng bàn chân. Tuy nhiên, nó có thể giữ nhiệt và không bền bằng các vật liệu khác.
Gel. Cung cấp khả năng hấp thụ chấn động vượt trội ở các vùng chịu áp lực cao như gót chân và mũi chân.
Cork (Gỗ bần). Cung cấp sự hỗ trợ chắc chắn và có khả năng tự định hình theo bàn chân sau một thời gian sử dụng.
Độ dày và độ cứng của đệm chân ảnh hưởng đến mức độ đệm và hỗ trợ. Đệm chân mỏng, linh hoạt phù hợp cho các hoạt động cần cảm giác chân thật như chạy trail. Đệm chân dày, cứng hơn phù hợp cho trekking đường dài với balo nặng, cung cấp sự hỗ trợ và ổn định tối đa.
Để chọn được đệm chân phù hợp, bạn hãy làm theo các bước sau.
Xác định loại vòm chân và các vấn đề của bàn chân bạn.
Xác định hoạt động chính của bạn. Trekking, hiking, hay chạy trail sẽ yêu cầu các loại đệm chân khác nhau.
Tháo miếng lót nguyên bản của giày ra để so sánh kích thước và hình dạng.
Thử đệm chân mới vào giày. Đi lại vài bước để cảm nhận sự thoải mái, độ vừa vặn và mức độ hỗ trợ.
Đảm bảo gót chân nằm gọn trong phần lõm gót (heel cup) và không có điểm nào gây cấn hay khó chịu.
Trekking Tà Năng - Phan Dũng. Cung đường này dài và có địa hình đa dạng. Bạn cần một chiếc đệm chân có độ cứng vừa phải, hỗ trợ vòm chân tốt và khả năng hấp thụ sốc cao để giảm mỏi khi đi bộ nhiều ngày.
Leo núi Fansipan. Địa hình dốc và nhiều đá đòi hỏi sự ổn định. Một chiếc đệm chân có phần lõm gót sâu sẽ giúp khóa chặt gót chân, ngăn bàn chân trượt về phía trước khi xuống dốc, giảm nguy cơ thâm móng chân.
Chạy trail tại Mộc Châu. Hoạt động này cần sự linh hoạt. Bạn nên chọn đệm chân nhẹ, không quá dày, ưu tiên khả năng thoát ẩm và đệm ở phần mũi và gót chân.
Tiếp tục sử dụng miếng lót nguyên bản của giày. Hầu hết các miếng lót đi kèm chỉ là một lớp xốp mỏng, không có chức năng hỗ trợ.
Chọn sai kích cỡ. Đệm chân quá to sẽ bị nhăn, gây phồng rộp. Đệm quá nhỏ sẽ bị trượt, không hỗ trợ đúng vị trí.
Nghĩ rằng đệm càng êm càng tốt. Sự hỗ trợ cấu trúc và độ ổn định quan trọng hơn cảm giác mềm mại ban đầu, đặc biệt khi mang vác nặng.
Không thử trực tiếp với giày. Cùng một kích cỡ nhưng đệm chân của các hãng khác nhau có thể có hình dạng khác nhau.
Insole. Thuật ngữ thường được dùng thay thế cho footbed, nhưng đôi khi chỉ miếng lót mỏng đi kèm giày.
Midsole (Đế giữa). Lớp nằm giữa đệm chân và đế ngoài, là bộ phận chính cung cấp khả năng đệm và hấp thụ sốc cho giày.
Outsole (Đế ngoài). Lớp dưới cùng của giày, tiếp xúc trực tiếp với mặt đất, cung cấp độ bám.
Arch Support (Hỗ trợ vòm chân). Chức năng chính của đệm chân để nâng đỡ và ổn định cấu trúc vòm của bàn chân.
Hỏi: Tôi có cần thay đệm chân cho một đôi giày trekking mới không?
Trả lời: Có, bạn nên thay vì miếng lót đi kèm giày thường không cung cấp đủ sự hỗ trợ cần thiết cho các hoạt động ngoài trời.
Hỏi: Bao lâu thì tôi nên thay đệm chân một lần?
Trả lời: Bạn nên thay đệm chân sau khoảng 12 tháng sử dụng thường xuyên hoặc khi thấy các dấu hiệu mòn, mất khả năng đàn hồi.
Hỏi: Đệm chân có giúp giảm đau gót chân không?
Trả lời: Có, một chiếc đệm chân phù hợp có thể giúp giảm đau gót chân bằng cách hấp thụ chấn động và hỗ trợ cân gan chân.
Xem các loại đệm chân chuyên dụng cho hoạt động outdoor tại WeTrek.vn.