Dò tìm cứu nạn là gì?

Ngày cập nhật 05/11/2025 06:45 PM - 22 lượt xem

NỘI DUNG CHÍNH [hiệnẩn]

Dò tìm cứu nạn (Beacon Search) hoạt động như thế nào?
Khi nào cần sử dụng kỹ thuật Dò tìm cứu nạn?
Trang bị thiết yếu cho việc Dò tìm cứu nạn
Tập luyện là chìa khóa
Câu hỏi thường gặp
Tôi có thể dùng điện thoại để thay thế beacon không?
Tôi nên thực hành với beacon bao lâu một lần?
Thiết bị dò tìm cứu nạn có cần pin không?

Dò tìm cứu nạn (Beacon Search) là kỹ thuật sử dụng thiết bị dò tìm chuyên dụng để xác định vị trí nạn nhân bị chôn vùi, đặc biệt trong các vụ lở tuyết.

Dò tìm cứu nạn (Beacon Search) hoạt động như thế nào?

Thiết bị dò tìm cứu nạn, hay còn gọi là beacon hoặc transceiver, là một máy thu phát vô tuyến nhỏ gọn. Mỗi người trong nhóm sẽ đeo một thiết bị và bật nó ở chế độ phát (Transmit/Send) khi bắt đầu chuyến đi. Tín hiệu này liên tục được phát ra.

Nếu có sự cố xảy ra, ví dụ như lở tuyết, những người an toàn sẽ chuyển thiết bị của họ sang chế độ tìm kiếm (Search/Receive). Ở chế độ này, thiết bị sẽ dò tìm tín hiệu phát ra từ máy của nạn nhân. Quá trình tìm kiếm thường gồm các bước sau:

Dò tín hiệu sơ bộ: Người cứu hộ di chuyển theo một đường dích dắc để quét một khu vực rộng lớn cho đến khi bắt được tín hiệu đầu tiên.
Dò tìm thô: Sau khi có tín hiệu, màn hình beacon sẽ hiển thị hướng và khoảng cách tới nạn nhân. Người tìm kiếm đi theo hướng mũi tên chỉ dẫn.
Dò tìm tinh: Khi đến gần nạn nhân (khoảng dưới 10 mét), người tìm kiếm hạ thấp beacon gần mặt tuyết và di chuyển chậm theo hình chữ thập để xác định điểm có tín hiệu mạnh nhất.
Xác định vị trí chính xác: Sử dụng que dò tuyết (probe) để chọc xuống tuyết tại điểm tín hiệu mạnh nhất và cảm nhận vị trí chính xác của nạn nhân trước khi bắt đầu đào.

Khi nào cần sử dụng kỹ thuật Dò tìm cứu nạn?

Kỹ thuật này là bắt buộc trong các hoạt động có nguy cơ lở tuyết như trượt tuyết dã ngoại (ski touring), leo núi tuyết, hoặc đi bộ trên tuyết (snowshoeing) ở những vùng núi cao. Thời gian là yếu tố sống còn. Hầu hết nạn nhân bị chôn vùi chỉ có thể sống sót trong khoảng 15 phút đầu tiên.

Đối với người Việt Nam, kỹ năng này trở nên cần thiết khi bạn tham gia các chuyến đi mạo hiểm ở nước ngoài. Ví dụ, một nhóm trekker Việt Nam chinh phục các cung đường ở Nepal vào mùa đông, hoặc một gia đình đi trượt tuyết ở Nhật Bản và muốn khám phá các khu vực ngoài đường trượt chính thống. Việc trang bị kiến thức và thiết bị dò tìm cứu nạn là một yêu cầu an toàn cơ bản.

Trang bị thiết yếu cho việc Dò tìm cứu nạn

Để thực hiện dò tìm cứu nạn hiệu quả, bạn cần có đủ bộ ba thiết bị an toàn tuyết lở. Việc thiếu một trong ba món đồ này sẽ làm giảm đáng kể cơ hội cứu sống đồng đội.

Thiết bị dò tìm cứu nạn (Avalanche Beacon): Dùng để phát và nhận tín hiệu. Đây là thiết bị cốt lõi.
Que dò tuyết (Probe): Một cây gậy dài có thể gấp gọn, dùng để xác định vị trí và độ sâu chính xác của nạn nhân dưới lớp tuyết dày.
Xẻng tuyết (Shovel): Dùng để đào tuyết. Tuyết sau khi lở bị nén chặt như bê tông, việc đào bằng tay hoặc các dụng cụ khác là không thể.

Tập luyện là chìa khóa

Sở hữu thiết bị là chưa đủ. Bạn và cả nhóm của mình phải thành thạo cách sử dụng chúng. Hãy thường xuyên thực hành các tình huống tìm kiếm giả định ở một khu vực an toàn. Việc thực hành giúp bạn phản xạ nhanh và chính xác khi đối mặt với tình huống khẩn cấp thật sự. Nhiều tổ chức quốc tế cung cấp các khóa học an toàn tuyết lở chuyên nghiệp, đây là một khoản đầu tư xứng đáng cho sự an toàn của bạn.