Khung trong (internal) nằm bên trong, ôm sát cơ thể, linh hoạt. Khung ngoài (external) nằm bên ngoài, cứng cáp, tải nặng và thoáng khí hơn.
Loại khung là hệ thống cấu trúc của balo, có chức năng phân bổ trọng lượng từ vai xuống hông, giúp bạn mang vác thoải mái hơn. Có hai loại chính:
Khung trong (Internal Frame): Hệ thống khung làm từ thanh nhôm, sợi carbon hoặc tấm nhựa dẻo được đặt bên trong thân balo. Thiết kế này giúp balo ôm sát vào lưng người mang, tạo thành một khối thống nhất. Đây là loại phổ biến nhất hiện nay cho các hoạt động leo núi, dã ngoại.
Khung ngoài (External Frame): Hệ thống khung làm từ ống nhôm hoặc vật liệu cứng khác, nằm hoàn toàn bên ngoài túi vải. Túi đựng đồ, đai vai và đai hông được gắn trực tiếp lên bộ khung này. Loại này ít phổ biến hơn nhưng vẫn có giá trị cho các mục đích chuyên biệt.
Khung balo là bộ phận quan trọng nhất quyết định sự thoải mái và hiệu quả khi mang tải nặng. Một hệ thống khung tốt sẽ chuyển khoảng 80% trọng lượng của balo lên hông và chân. Đây là nhóm cơ khỏe nhất của cơ thể. Việc này giúp giảm áp lực lên vai và cột sống, ngăn ngừa chấn thương và mệt mỏi trong các chuyến đi dài.
Chọn đúng loại khung phù hợp với hoạt động và khối lượng đồ đạc giúp bạn di chuyển ổn định, cân bằng và tiết kiệm năng lượng hơn trên mọi địa hình.
Tải trọng hiệu quả: Dưới 25kg.
Ưu điểm: Ôm sát cơ thể, giữ trọng tâm ổn định, giúp di chuyển linh hoạt và cân bằng trên địa hình gồ ghề, hẹp. Gọn gàng hơn, ít vướng víu vào cành cây.
Nhược điểm: Kém thoáng khí hơn do áp sát lưng. Khó mang các vật dụng cồng kềnh, không theo khuôn khổ.
Phù hợp cho: Leo núi, trekking, đi bộ đường dài, du lịch bụi. Hầu hết các hoạt động ngoài trời phổ thông.
Tải trọng hiệu quả: Trên 25kg.
Ưu điểm: Khả năng tải nặng vượt trội. Dễ dàng buộc thêm các vật dụng cồng kềnh bên ngoài. Cực kỳ thoáng khí do có khoảng hở lớn giữa khung và lưng.
Nhược điểm: Cồng kềnh, trọng tâm cao hơn nên kém ổn định trên địa hình phức tạp. Dễ bị vướng khi đi trong rừng rậm.
Phù hợp cho: Vận chuyển đồ nặng, cồng kềnh trên đường mòn rõ ràng, các chuyến đi nghiên cứu, săn bắn, hoặc công việc gùi hàng chuyên nghiệp.
Để chọn đúng loại khung, bạn cần trả lời ba câu hỏi sau:
1. Bạn tham gia hoạt động gì?
Nếu bạn leo núi, trekking qua rừng, địa hình không bằng phẳng, hãy chọn khung trong để có sự linh hoạt và cân bằng. Nếu bạn chỉ đi trên đường mòn rộng và cần mang thiết bị nặng, khung ngoài là một lựa chọn tốt.
2. Bạn mang bao nhiêu đồ?
Với tải trọng dưới 25kg cho một chuyến đi cuối tuần, khung trong là lựa chọn tối ưu. Nếu bạn cần mang thiết bị nghiên cứu, máy ảnh chuyên nghiệp hoặc đồ cho một chuyến đi dài ngày với khối lượng lớn, hãy cân nhắc khung ngoài.
3. Bạn ưu tiên điều gì?
Nếu sự gọn gàng và ổn định là ưu tiên, hãy chọn khung trong. Nếu khả năng tải nặng và sự thoáng mát cho lưng là quan trọng nhất, hãy chọn khung ngoài.
Balo khung trong là lựa chọn của hơn 95% người đi trekking tại Việt Nam. Nó hoàn hảo cho các cung đường phổ biến như chinh phục Fansipan, trekking Tà Năng - Phan Dũng, hay khám phá các hang động ở Quảng Bình. Địa hình đa dạng và lối đi hẹp ở Việt Nam đòi hỏi sự linh hoạt mà chỉ balo khung trong mới đáp ứng tốt.
Balo khung ngoài hiếm gặp hơn. Bạn có thể thấy chúng được sử dụng bởi những người gùi hàng (porter) ở Sapa để vận chuyển hàng hóa lên các bản làng xa xôi. Hoặc các đoàn nghiên cứu khoa học mang thiết bị nặng vào các vườn quốc gia như Cúc Phương, Bidoup Núi Bà.
Mua balo quá to so với nhu cầu: Nhiều người mới bắt đầu thường mua balo khung trong loại lớn cho các chuyến đi ngắn. Điều này gây lãng phí không gian và làm balo bị xệ, mất cân bằng.
Chọn sai kích cỡ lưng (torso length): Đây là lỗi nghiêm trọng nhất. Một chiếc balo đắt tiền nhưng sai cỡ lưng sẽ không thể phân bổ trọng lượng đúng cách, gây đau vai và hông. Luôn đo chiều dài lưng và chọn balo có kích thước phù hợp.
Sử dụng balo khung ngoài cho địa hình kỹ thuật: Mang balo khung ngoài đi qua các đoạn đường rừng rậm, hẹp và phải leo trèo là rất nguy hiểm. Balo dễ bị vướng và làm bạn mất thăng bằng.
Bỏ qua việc điều chỉnh balo: Không siết chặt đai hông, đai vai và các dây điều chỉnh khác làm cho hệ thống khung không hoạt động đúng chức năng của nó.
Hệ thống treo (Suspension System): Bao gồm toàn bộ các bộ phận liên quan đến việc mang vác: khung balo, đai vai, đai hông, và dây trợ lực.
Chiều dài lưng (Torso Length): Khoảng cách từ đốt sống cổ C7 (đốt sống nhô ra nhất khi bạn cúi đầu) đến điểm ngang đỉnh xương hông. Đây là thông số quan trọng nhất để chọn size balo.
Khung sườn (Stays): Các thanh kim loại hoặc composite thẳng đứng bên trong balo khung trong, tạo nên cấu trúc chính.
Tấm khung (Framesheet): Một tấm nhựa bán cứng nằm ở mặt lưng balo, giúp balo giữ form và bảo vệ lưng khỏi các vật cứng bên trong.
Balo không khung (frameless) dùng khi nào?
Balo không khung được dùng cho các chuyến đi siêu nhẹ (ultralight) với tổng khối lượng đồ đạc dưới 7kg.
Khung trong hay khung ngoài bền hơn?
Khung ngoài thường có kết cấu đơn giản và chắc chắn hơn, dễ sửa chữa khi hỏng hóc tại hiện trường.
Tôi có cần balo có khung cho chuyến đi trong ngày không?
Không, một chiếc balo nhỏ không khung hoặc có tấm lưng đệm mỏng là đủ cho các vật dụng cần thiết trong ngày.
Xem các mẫu balo leo núi, dã ngoại tại WeTrek.vn.