Mang rác / chất thải ra khỏi khu vực là gì?

Mang rác ra khỏi khu vực là nguyên tắc mang về mọi thứ bạn mang vào, bao gồm cả rác hữu cơ, để giữ gìn sự nguyên vẹn của môi trường tự nhiên.

Mang rác / chất thải ra khỏi khu vực (Carry Out Waste hay Pack It In, Pack It Out) là một nguyên tắc cơ bản trong bộ quy tắc Leave No Trace (Không để lại dấu). Nguyên tắc này yêu cầu bạn phải thu gom và mang về tất cả rác thải bạn tạo ra trong chuyến đi. Điều này bao gồm mọi thứ từ vỏ chai, bao bì nylon, thức ăn thừa, cho đến các loại rác nhỏ nhất như mẩu giấy hay vỏ kẹo. Mục tiêu là để lại khu vực tự nhiên sạch sẽ như khi bạn chưa từng đến.

Thực hành nguyên tắc này có vai trò trực tiếp trong việc bảo vệ môi trường và trải nghiệm của những người đến sau. Các lợi ích chính bao gồm:

• Bảo vệ động vật hoang dã. Rác thải, đặc biệt là thức ăn thừa, có thể làm thay đổi tập tính kiếm ăn tự nhiên của động vật, khiến chúng phụ thuộc vào con người và gây nguy hiểm.
• Giữ gìn vẻ đẹp cảnh quan. Rác làm mất đi vẻ đẹp hoang sơ của tự nhiên, ảnh hưởng đến trải nghiệm của tất cả mọi người.
• Ngăn ngừa ô nhiễm. Rác thải có thể gây ô nhiễm nguồn nước và đất, ảnh hưởng đến toàn bộ hệ sinh thái. Nhựa và các hóa chất độc hại mất hàng trăm năm để phân hủy.
• Tôn trọng những người khác. Để lại một khu vực sạch sẽ thể hiện sự tôn trọng của bạn đối với cộng đồng và những người sẽ đến khám phá sau bạn.

Nguyên tắc này áp dụng cho mọi loại rác thải, không có ngoại lệ. Bạn cần chuẩn bị để xử lý các loại sau:

Rác vô cơ

Bao gồm bao bì nhựa, chai lọ, giấy bạc, lon kim loại, pin và các vật dụng không phân hủy sinh học khác. Chúng cần được gom lại và mang về nơi có hệ thống xử lý rác thích hợp.

Rác hữu cơ

Bao gồm thức ăn thừa, vỏ trái cây, lõi rau củ. Mặc dù chúng có thể phân hủy, quá trình này diễn ra rất chậm trong môi trường tự nhiên và thu hút động vật, côn trùng gây hại.

Chất thải vệ sinh

Giấy vệ sinh, băng vệ sinh, tã lót cần được cho vào túi riêng, kín và mang về. Không được chôn hoặc đốt chúng.

Nước thải

Nước rửa chén hoặc tắm gội chứa xà phòng, kem đánh răng cần được xử lý đúng cách. Bạn nên lọc lại cặn thức ăn để mang về, sau đó đổ nước thải cách xa nguồn nước (sông, suối, hồ) ít nhất 60 mét.

Để thực hành hiệu quả, bạn cần có sự chuẩn bị từ trước chuyến đi.

1. Giảm thiểu rác từ nguồn. Trước khi đi, hãy loại bỏ các bao bì không cần thiết. Đóng gói lại thực phẩm vào các túi hoặc hộp tái sử dụng.
2. Chuẩn bị dụng cụ đựng rác. Mang theo ít nhất hai túi đựng rác: một cho rác khô và một cho rác ướt, thức ăn thừa. Túi zip hoặc hộp kín rất hữu ích để chứa rác có mùi.
3. Thu gom tất cả rác. Trong suốt chuyến đi, hãy tạo thói quen bỏ mọi thứ rác vào túi ngay lập tức. Kiểm tra kỹ khu vực cắm trại hoặc nghỉ chân trước khi rời đi để không bỏ sót thứ gì.
4. Mang về và xử lý đúng nơi. Mang toàn bộ rác đã thu gom về nhà hoặc đến các điểm tập kết rác công cộng để xử lý theo quy định.

Nhiều cung đường trekking nổi tiếng ở Việt Nam đang đối mặt với vấn đề rác thải. Việc áp dụng nguyên tắc này là rất cần thiết.

• Cung Tà Năng - Phan Dũng: Sau mỗi kỳ nghỉ lễ, cung đường này thường xuất hiện nhiều rác do người đi trekking để lại, từ vỏ chai nước đến bao bì mì gói. Việc mang rác về giúp giữ gìn vẻ đẹp của những đồi cỏ.
• Các đỉnh núi ở Lào Cai (Fansipan, Lảo Thẩn, Bạch Mộc Lương Tử): Ở độ cao lớn, rác thải rất khó phân hủy và việc thu dọn cực kỳ tốn kém. Mỗi người leo núi cần tự ý thức mang rác của mình xuống núi.
• Vườn quốc gia Cát Bà: Rác thải nhựa trôi dạt vào các bãi biển hoang sơ và các khu vực leo núi đá vôi, đe dọa hệ sinh thái độc đáo, đặc biệt là loài Voọc Cát Bà.

Nhiều người có thiện chí nhưng vẫn mắc phải các lỗi sai phổ biến do hiểu lầm.

• Nghĩ rằng rác hữu cơ vô hại. Vứt lại vỏ chuối hay lõi táo là một sai lầm. Chúng mất hàng tháng đến hàng năm để phân hủy và làm thay đổi môi trường sống của động vật.
• Đốt rác. Việc đốt rác không bao giờ đốt cháy hoàn toàn mọi vật liệu, đặc biệt là nhựa và kim loại. Nó tạo ra khói độc, để lại tro tàn và tiềm ẩn nguy cơ cháy rừng nghiêm trọng.
• Chôn rác. Động vật hoang dã sẽ đào rác lên. Rác bị chôn cũng làm ô nhiễm đất và mất rất lâu để phân hủy trong điều kiện thiếu oxy.
• Bỏ sót rác nhỏ. Những thứ như nắp chai, mẩu giấy bạc, đầu lọc thuốc lá thường bị bỏ quên nhưng lại gây hại lâu dài cho môi trường.

• Leave No Trace (LNT): Bộ 7 nguyên tắc đạo đức hoạt động ngoài trời nhằm giảm thiểu tác động của con người lên môi trường tự nhiên.
• Cathole (Hố mèo): Một cái hố nhỏ được đào để xử lý chất thải của con người ở những nơi không có nhà vệ sinh. Giấy vệ sinh vẫn nên được mang về.

Vỏ chuối có tự phân hủy trong rừng không?

Vỏ chuối có thể mất đến hai năm để phân hủy hoàn toàn và thu hút động vật hoang dã đến khu vực có người qua lại.

Tôi nên làm gì với nước rửa chén sau khi nấu ăn?

Bạn cần lọc lại cặn thức ăn để cho vào túi rác mang về, sau đó đổ phần nước cách xa nguồn nước ít nhất 60 mét.

Tại sao không nên đốt giấy vệ sinh đã qua sử dụng?

Đốt giấy vệ sinh có thể không cháy hết, để lại rác và tạo ra nguy cơ cháy rừng cao, đặc biệt trong điều kiện thời tiết khô hanh.

Để chuẩn bị cho chuyến đi không để lại dấu, bạn cần các dụng cụ phù hợp. Xem túi đựng rác chuyên dụng và các sản phẩm dã ngoại khác tại WeTrek.vn.