Mức an toàn PG (PG Rating) là hệ thống đánh giá mức độ nguy hiểm và hậu quả của cú ngã khi leo núi, độc lập với độ khó kỹ thuật của đường leo.
Mức an toàn PG (PG Rating) là gì?
Mức an toàn PG (PG Rating) là một phần của Hệ thống Thập phân Yosemite (YDS). Hệ thống này không đo lường độ khó kỹ thuật của một đường leo. Thay vào đó, nó đánh giá mức độ rủi ro và hậu quả tiềm tàng nếu bạn bị ngã. Nó cho bạn biết mức độ an toàn của việc đặt các điểm bảo vệ và khả năng chấn thương khi ngã.
Một đường leo 5.9 G an toàn hơn nhiều so với một đường leo 5.9 R. Độ khó kỹ thuật giống nhau, nhưng hậu quả của một cú ngã hoàn toàn khác biệt. Hiểu rõ PG Rating giúp bạn đưa ra quyết định sáng suốt trước khi bắt đầu leo.
Tại sao Mức an toàn PG (PG Rating) quan trọng với người leo núi?
Việc hiểu rõ Mức an toàn PG (PG Rating) mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho sự an toàn và trải nghiệm của bạn. Hệ thống này cung cấp thông tin quan trọng về các khía cạnh sau:
- Đánh giá rủi ro. PG Rating giúp bạn nhận diện mức độ nguy hiểm của một đường leo. Nó cho bạn biết trước về khoảng cách giữa các điểm bảo vệ và khả năng bị ngã dài hoặc va vào đá.
- Lựa chọn đường leo phù hợp. Dựa vào kinh nghiệm và mức độ chấp nhận rủi ro, bạn có thể chọn những đường leo trong vùng an toàn của mình. Một người mới bắt đầu nên chọn các đường có xếp hạng G hoặc PG.
- Chuẩn bị trang thiết bị. Với những đường leo có xếp hạng R hoặc X, bạn cần có kỹ năng và sự chuẩn bị tâm lý vững vàng. Bạn cũng cần biết cách đặt các điểm bảo vệ phụ một cách hiệu quả.
Các cấp độ trong hệ thống PG Rating
Hệ thống PG Rating bao gồm năm cấp độ chính, mỗi cấp độ mô tả một mức độ nguy hiểm khác nhau.
G (Good) – An toàn
Các điểm bảo vệ tốt và gần nhau. Cú ngã thường ngắn và an toàn, không có nguy cơ chấn thương nghiêm trọng. Đây là mức lý tưởng cho người mới bắt đầu và để luyện tập.
PG (Pretty Good) – Tương đối an toàn
Các điểm bảo vệ vẫn tốt nhưng có thể cách xa nhau hơn một chút. Cú ngã có thể dài hơn nhưng ít có khả năng gây chấn thương. Bạn cần có kinh nghiệm cơ bản để xử lý các tình huống.
PG-13 (Parental Guidance) – Cần cẩn trọng
Cú ngã có khả năng gây chấn thương nhẹ đến trung bình, như bong gân hoặc trầy xước. Các điểm bảo vệ cách xa nhau hoặc khó đặt. Mức này đòi hỏi người leo phải có kỹ năng và tâm lý vững.
R (Restricted) – Nguy hiểm
Một cú ngã từ những vị trí nhất định sẽ gây ra chấn thương nghiêm trọng như gãy xương. Các điểm bảo vệ rất xa nhau hoặc không đáng tin cậy. Chỉ những người leo núi rất kinh nghiệm mới nên thử các đường leo này.
X (Extreme) – Cực kỳ nguy hiểm
Một cú ngã chắc chắn sẽ gây ra thương tật vĩnh viễn hoặc tử vong. Các điểm bảo vệ gần như không tồn tại hoặc hoàn toàn không đáng tin cậy. Mức này chỉ dành cho những vận động viên chuyên nghiệp hàng đầu.
Ví dụ thực tế về PG Rating tại Việt Nam
Hãy tưởng tượng bạn đang leo núi ở khu vực Cát Bà. Bạn thấy hai đường leo cùng có độ khó kỹ thuật là 5.10a.
Đường leo thứ nhất có các bu-lông (bolt) được khoan chắc chắn, cách nhau đều đặn khoảng 2 mét. Đây là một đường leo được xếp hạng G. Nếu bạn ngã, dây sẽ giữ bạn lại ngay lập tức và cú ngã rất an toàn.
Đường leo thứ hai cũng có độ khó 5.10a nhưng các bu-lông cách nhau tới 5-6 mét. Đặc biệt, có một đoạn khó ngay phía trên bu-lông cuối cùng. Nếu bạn ngã ở đoạn này, cú ngã sẽ rất dài và có khả năng bạn va vào vách đá. Đường leo này có thể được xếp hạng PG-13 hoặc R. Bạn cần cân nhắc kỹ năng và sự tự tin của mình trước khi quyết định leo.
Câu hỏi thường gặp
PG Rating cao hơn có nghĩa là đường leo khó hơn không?
Không, nó có nghĩa là cú ngã sẽ nguy hiểm hơn chứ không liên quan đến độ khó kỹ thuật.
Ai là người quyết định PG Rating cho một đường leo?
Người mở đường leo (first ascentionist) thường đề xuất mức xếp hạng và cộng đồng sẽ xác nhận dựa trên kinh nghiệm chung.
Tôi có nên thử một đường leo xếp hạng R không?
Bạn chỉ nên thử các đường leo xếp hạng R khi bạn đã là một người leo núi rất kinh nghiệm và hoàn toàn tự tin vào khả năng của mình.
Xem các thiết bị leo núi chính hãng tại WeTrek.vn.