Sợi cơ co chậm là gì?

Ngày cập nhật 25/11/2025 10:04 PM - 18 lượt xem

Sợi cơ co chậm (slow-twitch) là loại sợi cơ chuyên về sức bền, giúp bạn duy trì hoạt động cường độ thấp trong thời gian dài như trekking, chạy trail.

Sợi cơ co chậm là gì?

Sợi cơ co chậm, hay còn gọi là sợi cơ loại I, là một trong hai loại sợi cơ chính trong cơ thể bạn. Chức năng chính của chúng là hỗ trợ các hoạt động đòi hỏi sức bền và kéo dài. Chúng co lại chậm hơn so với sợi cơ co nhanh nhưng có khả năng chống mỏi vượt trội. Điều này cho phép bạn hoạt động liên tục trong nhiều giờ.

Hãy nghĩ về những chuyến trekking dài ngày tại Tà Năng - Phan Dũng. Cơ thể bạn không cần những cú bứt tốc bùng nổ. Thay vào đó, bạn cần năng lượng ổn định để đi bộ từ sáng đến chiều. Đó là lúc các sợi cơ co chậm phát huy vai trò cốt lõi của chúng.

Đặc điểm của sợi cơ co chậm

Hiểu rõ các đặc điểm này giúp bạn biết cách rèn luyện và tối ưu hóa hiệu suất cho các hoạt động outdoor của mình.

  • Sử dụng oxy hiệu quả: Sợi cơ co chậm chứa nhiều ty thể và mao mạch. Cấu trúc này giúp chúng sử dụng oxy để tạo ra năng lượng một cách hiệu quả. Đây là lý do bạn có thể duy trì các hoạt động aerobic như chạy bộ hay đạp xe trong thời gian dài.
  • Khả năng chống mỏi cao: Nhờ vào cơ chế chuyển hóa năng lượng bằng oxy, sợi cơ co chậm tạo ra ít axit lactic. Axit lactic là một trong những nguyên nhân chính gây mỏi cơ. Ít axit lactic đồng nghĩa với việc bạn có thể hoạt động lâu hơn trước khi cảm thấy kiệt sức.
  • Tốc độ co cơ chậm: Đúng như tên gọi, các sợi cơ này co lại với tốc độ chậm hơn. Chúng không tạo ra lực mạnh và bùng nổ nhưng lại duy trì được lực co ổn định trong một khoảng thời gian dài.
  • Màu đỏ đặc trưng: Sợi cơ co chậm có màu đỏ sẫm do chứa hàm lượng myoglobin cao. Myoglobin là một loại protein có nhiệm vụ lưu trữ và vận chuyển oxy trong tế bào cơ.

Vai trò của sợi cơ co chậm trong hoạt động ngoài trời

Đối với người yêu thích các môn thể thao ngoài trời tại Việt Nam, sợi cơ co chậm đóng vai trò quyết định đến thành công của mỗi chuyến đi.

Trekking và leo núi

Khi bạn chinh phục đỉnh Fansipan hoặc khám phá các cung đường ở Hà Giang, bạn đang đi bộ hàng giờ liền. Mỗi bước chân của bạn đều cần đến sự làm việc bền bỉ của các sợi cơ co chậm ở chân, lưng và cơ lõi. Chúng giúp bạn giữ thăng bằng và duy trì nhịp độ ổn định trên địa hình đa dạng.

Chạy trail

Các giải chạy như Vietnam Mountain Marathon (VMM) hay Vietnam Trail Marathon (VTM) đòi hỏi vận động viên phải chạy liên tục trên quãng đường hàng chục, thậm chí hàng trăm kilomet. Sợi cơ co chậm là yếu tố sống còn. Chúng cung cấp năng lượng ổn định để bạn vượt qua các con dốc và duy trì tốc độ trong suốt cuộc đua.

Đạp xe đường dài

Hành trình đạp xe xuyên Việt hay những chuyến đi cuối tuần qua các con đèo như Hải Vân, Mã Pí Lèng đều là những bài kiểm tra sức bền khắc nghiệt. Sợi cơ co chậm ở cơ đùi và bắp chân giúp bạn đạp đều, duy trì guồng chân ổn định và đi được xa hơn.

Phân biệt sợi cơ co chậm và sợi cơ co nhanh

Cơ thể bạn có cả hai loại sợi cơ này. Tỷ lệ của chúng phụ thuộc vào di truyền và quá trình luyện tập. Việc phân biệt rõ hai loại sợi cơ giúp bạn xây dựng kế hoạch tập luyện phù hợp.

Sợi cơ co chậm (Loại I)

  • Hoạt động chính: Sức bền (chạy marathon, trekking, bơi đường dài).
  • Nguồn năng lượng: Oxy (hiếu khí).
  • Tốc độ co: Chậm.
  • Mức độ mỏi: Lâu mỏi.
  • Lực tạo ra: Thấp nhưng ổn định.

Sợi cơ co nhanh (Loại II)

  • Hoạt động chính: Sức mạnh, tốc độ (chạy nước rút, cử tạ, nhảy cao).
  • Nguồn năng lượng: Glycogen (kỵ khí).
  • Tốc độ co: Nhanh.
  • Mức độ mỏi: Nhanh mỏi.
  • Lực tạo ra: Cao và bùng nổ.

Làm thế nào để rèn luyện sợi cơ co chậm?

Dù yếu tố di truyền quyết định một phần tỷ lệ các loại sợi cơ, bạn hoàn toàn có thể cải thiện hiệu suất của sợi cơ co chậm thông qua tập luyện và dinh dưỡng.

  • Tập luyện cường độ thấp, kéo dài: Dành thời gian cho các buổi chạy dài, đạp xe đường dài hoặc đi bộ leo núi cuối tuần. Mục tiêu là duy trì hoạt động ở cường độ vừa phải trong thời gian từ 90 phút trở lên.
  • Tập sức mạnh với số lần lặp cao: Thay vì nâng tạ nặng với số lần lặp ít, bạn hãy chọn mức tạ nhẹ hơn và thực hiện các bài tập với số lần lặp cao (15-20 lần mỗi hiệp). Các bài tập như squat, lunge, calf raise rất phù hợp.
  • Tập luyện chéo (Cross-training): Kết hợp nhiều môn thể thao sức bền khác nhau như bơi lội, chèo thuyền. Điều này giúp phát triển toàn diện hệ thống cơ bắp và tim mạch mà không gây quá tải cho một nhóm cơ cụ thể.
  • Dinh dưỡng phù hợp: Cung cấp đủ carbohydrate phức hợp (từ yến mạch, gạo lứt, khoai lang) để đảm bảo nguồn năng lượng dự trữ cho các buổi tập dài. Đừng quên bổ sung protein để phục hồi và sửa chữa cơ bắp sau khi tập.

Rèn luyện sợi cơ co chậm là một quá trình cần sự kiên trì. Bằng cách tập trung vào các bài tập sức bền, bạn sẽ chuẩn bị tốt hơn cho những hành trình outdoor đầy thử thách và tận hưởng trọn vẹn từng khoảnh khắc.

Để chuẩn bị tốt nhất cho các hành trình bền bỉ, bạn cần một đôi giày phù hợp. Xem các mẫu giày trekking chuyên dụng tại WeTrek.vn.

Câu hỏi thường gặp

Tỷ lệ sợi cơ co chậm và co nhanh có thay đổi được không?

Bạn không thể biến đổi hoàn toàn sợi cơ co nhanh thành co chậm, nhưng việc tập luyện sức bền có thể giúp các sợi cơ co nhanh hoạt động hiệu quả hơn giống như sợi cơ co chậm.

Người mới bắt đầu nên tập trung vào loại sợi cơ nào?

Người mới bắt đầu nên tập trung phát triển sợi cơ co chậm trước vì nó xây dựng nền tảng sức bền và sức khỏe tim mạch, là cơ sở cho mọi hoạt động thể chất.

Dinh dưỡng ảnh hưởng thế nào đến sợi cơ co chậm?

Chế độ ăn giàu carbohydrate phức hợp cung cấp nguồn năng lượng dồi dào và ổn định, giúp sợi cơ co chậm hoạt động hiệu quả trong thời gian dài.

Chia sẻ bài viết:
Showroom
Bài viết cùng chuyên mục
Vùng giao thoa ánh sáng (Cave Twilight Zone) là gì?

Vùng giao thoa ánh sáng (Cave Twilight Zone) là gì?

Vùng giao thoa ánh sáng là gì? Tìm hiểu định nghĩa, đặc điểm về ánh sáng, nhiệt độ và hệ sinh thái trong hang động. Bài viết cung cấp kinh nghiệm cần thiết để bạn khám phá khu vực này một cách an toàn.
Lỗ thông hang (Cave Window) là gì?

Lỗ thông hang (Cave Window) là gì?

Lỗ thông hang là gì? Tìm hiểu định nghĩa, cách hình thành và phân biệt lỗ thông hang với giếng sụt. Khám phá các ví dụ nổi tiếng tại Việt Nam và các lưu ý an toàn quan trọng khi thám hiểm hang động.
Cửa hang (Cave Entrance) là gì?

Cửa hang (Cave Entrance) là gì?

Cửa hang là lối vào tự nhiên dẫn vào thế giới ngầm. Tìm hiểu định nghĩa, tầm quan trọng, đặc điểm và các lưu ý an toàn cần biết trước mỗi chuyến thám hiểm hang động.
Buồng hang (Cave Chamber) là gì?

Buồng hang (Cave Chamber) là gì?

Tìm hiểu buồng hang là gì, đặc điểm nhận biết, và quá trình hình thành từ sự hòa tan và sụp đổ đá. Khám phá các buồng hang nổi tiếng tại Việt Nam như Sơn Đoòng và Hang Én.
Mái vòm hang (Cave Dome) là gì?

Mái vòm hang (Cave Dome) là gì?

Mái vòm hang là gì? Tìm hiểu định nghĩa, đặc điểm nhận biết, và quá trình hình thành của cấu trúc trần hang động hình vòm. Khám phá các ví dụ nổi tiếng tại Việt Nam như Hang Sơn Đoòng.
Phòng/hành lang hang (Cave Gallery) là gì?

Phòng/hành lang hang (Cave Gallery) là gì?

Phòng hang (Cave Gallery) là một hành lang hang động rộng và dài, đóng vai trò lối đi chính. Tìm hiểu đặc điểm nhận biết và cách phân biệt phòng hang với buồng hang.
x
Nhập số điện thoại của bạn để tiếp tục
Nhập mật khẩu 4 chữ số được gửi đến
hoặc