Thiết bị dò tìm lở tuyết là gì?

Thiết bị dò tìm lở tuyết là máy thu phát tín hiệu radio, giúp định vị người bị nạn trong tuyết lở. Đây là vật dụng sinh tồn bắt buộc cho mọi chuyến đi ở vùng núi tuyết.

Thiết bị dò tìm lở tuyết hoạt động như thế nào?

Thiết bị dò tìm lở tuyết, hay còn gọi là beacon, là một máy thu phát vô tuyến nhỏ gọn bạn đeo trên người. Nó hoạt động ở hai chế độ chính và vận hành trên một tần số quốc tế chung là 457 kHz. Điều này đảm bảo tất cả các beacon hiện đại đều tương thích với nhau, bất kể thương hiệu.

Chế độ Phát (Send/Transmit)

Đây là chế độ mặc định. Khi bắt đầu chuyến đi, mọi người trong nhóm sẽ bật beacon của mình sang chế độ Phát. Ở chế độ này, thiết bị liên tục phát ra một tín hiệu vô tuyến yếu. Nếu một người bị tuyết lở chôn vùi, beacon của họ sẽ tiếp tục phát tín hiệu từ dưới lớp tuyết, giúp những người sống sót có thể tìm thấy họ.

Chế độ Tìm kiếm (Search/Receive)

Khi một trận lở tuyết xảy ra, những người an toàn sẽ ngay lập tức chuyển beacon của họ sang chế độ Tìm kiếm. Thiết bị sẽ ngừng phát tín hiệu và bắt đầu dò tìm các tín hiệu được phát ra từ beacon của người bị nạn. Màn hình của beacon sẽ hiển thị hướng và khoảng cách ước tính đến tín hiệu mạnh nhất, dẫn đường cho người cứu hộ.

Tại sao bạn cần thiết bị dò tìm lở tuyết?

Thiết bị này là một phần không thể thiếu trong bộ ba sinh tồn lở tuyết, bao gồm:

• Thiết bị dò tìm lở tuyết (Beacon): Để định vị nạn nhân.
• Que dò tuyết (Probe): Một cây gậy dài có thể gấp gọn, dùng để chọc xuống tuyết và xác định vị trí chính xác của nạn nhân sau khi beacon đã chỉ ra khu vực chung.
• Xẻng xúc tuyết (Shovel): Dụng cụ đào tuyết để cứu nạn nhân ra ngoài.

Thời gian là yếu tố quyết định sự sống còn. Thống kê cho thấy 91% nạn nhân sống sót nếu được tìm thấy trong vòng 15 phút đầu tiên. Sau 35 phút, tỷ lệ này giảm xuống chỉ còn 30%. Đội cứu hộ chuyên nghiệp thường mất nhiều thời gian hơn để đến hiện trường. Do đó, việc tự cứu hộ bởi những người đồng hành tại chỗ là cơ hội sống sót lớn nhất. Không có beacon, việc tìm kiếm một người trong một bãi tuyết khổng lồ gần như là không thể.

Các tính năng chính cần xem xét khi chọn mua

Các thiết bị dò tìm hiện đại có nhiều tính năng hỗ trợ người dùng. Khi chọn mua, bạn nên chú ý đến các yếu tố sau:

Số lượng ăng-ten

Hầu hết các beacon hiện đại đều có 3 ăng-ten (trục X, Y, Z). Thiết kế này giúp việc tìm kiếm nhanh và chính xác hơn nhiều so với các mẫu 1 hoặc 2 ăng-ten cũ, đặc biệt là trong giai đoạn tìm kiếm tinh ở phạm vi gần.

Khả năng đánh dấu nhiều nạn nhân (Multiple-Burial Marking)

Trong trường hợp có nhiều người bị chôn vùi, tính năng này cho phép người tìm kiếm khóa tín hiệu của nạn nhân đầu tiên sau khi đã tìm thấy. Sau đó, beacon sẽ bỏ qua tín hiệu đó và bắt đầu tìm kiếm tín hiệu mạnh nhất tiếp theo. Điều này giúp tối ưu hóa quá trình cứu hộ khi có nhiều nạn nhân.

Kiểm tra nhóm (Group Check)

Đây là một chức năng đơn giản nhưng quan trọng. Trước khi khởi hành, trưởng nhóm có thể sử dụng chế độ này để nhanh chóng kiểm tra xem beacon của tất cả thành viên có đang hoạt động ở chế độ Phát bình thường hay không.

Cách sử dụng thiết bị dò tìm lở tuyết hiệu quả

Sở hữu thiết bị là bước đầu tiên. Sử dụng thành thạo nó mới là chìa khóa an toàn.

• Luôn kiểm tra pin trước mỗi chuyến đi. Hãy thay pin khi dung lượng còn dưới 50%.
• Đeo beacon đúng cách, trong bao đeo chuyên dụng và bên dưới lớp áo khoác ngoài cùng.
• Thực hành thường xuyên. Bạn và nhóm của mình nên thực hành các bài tập tìm kiếm trong môi trường an toàn để quen với thao tác.
• Khi tìm kiếm, hãy di chuyển một cách có hệ thống. Đi theo chỉ dẫn trên màn hình beacon. Khi đến gần, hãy hạ thấp beacon gần mặt tuyết để tìm kiếm chính xác hơn.
• Sau khi xác định được vùng có tín hiệu mạnh nhất, hãy dùng que dò để tìm vị trí chính xác của nạn nhân trước khi bắt đầu đào.

Sử dụng ở Việt Nam: Cần thiết hay không?

Địa hình núi ở Việt Nam không có nguy cơ lở tuyết lớn và phổ biến như các dãy Alps ở châu Âu, Rockies ở Bắc Mỹ, hay Himalayas. Do đó, với các hoạt động leo núi, đi bộ đường dài trong nước, kể cả trên các đỉnh cao như Fansipan vào mùa đông, thiết bị này không phải là trang bị bắt buộc.

Tuy nhiên, cộng đồng outdoor Việt Nam ngày càng vươn ra thế giới. Nếu bạn có kế hoạch trượt tuyết, leo núi băng, hoặc đi bộ trên tuyết ở nước ngoài, thiết bị dò tìm lở tuyết là vật dụng an toàn bắt buộc. Các điểm đến phổ biến với người Việt như Nhật Bản, Hàn Quốc, hoặc các dãy núi ở châu Âu đều yêu cầu kiến thức và trang bị an toàn lở tuyết đầy đủ.

Câu hỏi thường gặp (FAQ)

Tôi có cần giữ điện thoại di động tránh xa thiết bị dò tìm không?

Có, bạn cần giữ các thiết bị điện tử cách beacon ít nhất 20cm ở chế độ Phát và 50cm ở chế độ Tìm kiếm để tránh nhiễu sóng.

Pin của thiết bị dò tìm lở tuyết dùng được bao lâu?

Hầu hết các thiết bị có thời lượng pin khoảng 200 giờ ở chế độ Phát, và bạn nên thay pin khi dung lượng còn dưới 50%.

Tôi có thể thuê thiết bị dò tìm lở tuyết không?

Bạn có thể thuê tại các khu trượt tuyết lớn ở nước ngoài, nhưng sở hữu và thành thạo thiết bị của riêng mình luôn là lựa chọn an toàn nhất.

Xem các thiết bị an toàn và dò tìm lở tuyết tại WeTrek.vn.