Thiết bị nổi cá nhân là gì?

Thiết bị nổi cá nhân, hay PFD (Personal Flotation Device), là một loại trang bị mặc trên người. Chức năng chính của nó là cung cấp lực nổi để giữ cho bạn nổi trên mặt nước. PFD khác với áo phao cứu sinh thông thường ở thiết kế. PFD được thiết kế chuyên biệt cho các hoạt động thể thao, giúp bạn cử động thoải mái hơn trong khi vẫn đảm bảo an toàn.

Bạn sẽ thấy PFD có nhiều kiểu dáng, từ dạng áo gile ôm sát người cho người chèo kayak đến dạng phao cổ cho các chuyến đi biển dài ngày. Mỗi thiết kế phục vụ một mục đích và mức độ an toàn riêng.

An toàn là lý do hàng đầu. Ngay cả khi bạn bơi giỏi, các yếu tố bất ngờ như chuột rút, kiệt sức, hoặc dòng nước xiết đều có thể xảy ra. PFD là lớp bảo vệ cuối cùng của bạn trong những tình huống này.

Ở Việt Nam, điều kiện tự nhiên đa dạng tạo ra nhiều rủi ro tiềm ẩn. Khi bạn chèo SUP trên Sông Sài Gòn, bạn đối mặt với tàu thuyền qua lại. Khi bạn chèo kayak ở Vịnh Hạ Long, thời tiết có thể thay đổi đột ngột. Một chiếc PFD phù hợp giúp bạn đối phó với các tình huống đó.

Các lợi ích chính của PFD bao gồm:

• Duy trì khả năng nổi: Giúp bạn giữ đầu trên mặt nước khi mệt mỏi hoặc bị thương.

• Bảo vệ khỏi va đập: Lớp đệm của PFD giảm thiểu chấn thương nếu bạn va vào thuyền, đá, hoặc các vật thể khác.

• Giữ ấm: Lớp vật liệu cách nhiệt của PFD giúp duy trì nhiệt độ cơ thể trong nước lạnh, ví dụ như khi bạn chèo thuyền ở Hồ Ba Bể vào mùa đông.

• Tăng khả năng nhận diện: PFD thường có màu sắc nổi bật như cam, vàng, đỏ. Điều này giúp đội cứu hộ hoặc những người xung quanh dễ dàng phát hiện bạn từ xa.

PFD được phân loại theo tiêu chuẩn của Lực lượng Tuần duyên Hoa Kỳ (USCG). Phân loại này dựa trên lực nổi và mục đích sử dụng. Dưới đây là các loại chính bạn cần biết.

Type I: Áo phao cứu sinh ngoài khơi

Đây là loại PFD có lực nổi cao nhất. Nó được thiết kế cho các vùng nước động, xa bờ, nơi việc cứu hộ có thể mất nhiều thời gian. Điểm đặc biệt của Type I là khả năng tự động lật người bất tỉnh ngửa mặt lên khỏi mặt nước. Loại này phù hợp cho các chuyến đi biển dài ngày hoặc câu cá ngoài khơi xa ở các vùng biển như Vũng Tàu, Phú Quốc.

Type II: Áo phao gần bờ

Loại này có lực nổi vừa phải, phù hợp cho các vùng nước lặng, gần bờ. Nó có thể lật một số người bất tỉnh ngửa mặt lên nhưng không đáng tin cậy bằng Type I. Type II ít cồng kềnh hơn, phù hợp cho các hoạt động như đi thuyền máy dạo chơi trên Hồ Tây hoặc các chuyến du thuyền ngắn ngày.

Type III: Áo hỗ trợ nổi

Đây là loại PFD phổ biến nhất trong cộng đồng thể thao dưới nước tại Việt Nam. Nó được thiết kế để mang lại sự thoải mái và tự do vận động tối đa. Type III không tự lật người bất tỉnh ngửa mặt. Người mặc phải chủ động giữ đầu mình trên mặt nước. Đây là lựa chọn lý tưởng cho các hoạt động như:

• Chèo kayak ở Vịnh Lan Hạ.

• Chèo SUP trên sông Hàn, Đà Nẵng.

• Chèo packraft trên sông Nho Quế, Hà Giang.

Thiết kế của Type III thường có phần khoét nách rộng, cho phép bạn chèo thuyền một cách tự nhiên.

Type V: Áo phao chuyên dụng

Loại này bao gồm các thiết bị nổi được thiết kế cho các mục đích đặc biệt. Chúng chỉ được chứng nhận an toàn khi sử dụng đúng theo hoạt động đã ghi trên nhãn. Ví dụ bao gồm áo phao dành cho người lướt ván buồm, áo phao tự bơm hơi cho người câu cá, hoặc áo phao chịu lực cao cho các tour vượt thác ở Đà Lạt.

Chọn đúng PFD là quyết định quan trọng. Một chiếc PFD không vừa vặn hoặc không phù hợp với hoạt động có thể làm giảm hiệu quả bảo vệ của nó. Bạn cần xem xét ba yếu tố chính.

Dựa trên hoạt động

Hoạt động của bạn quyết định loại PFD bạn cần. Nếu bạn chèo kayak hoặc SUP, hãy chọn PFD Type III với thiết kế gọn gàng, không gây vướng víu khi chèo. Nếu bạn câu cá từ thuyền, một chiếc PFD có nhiều túi tiện lợi sẽ là lựa chọn tốt. Đối với đi thuyền buồm, bạn nên cân nhắc Type I hoặc Type II tùy thuộc vào khoảng cách tới bờ.

Dựa trên kích cỡ và độ vừa vặn

PFD hoạt động dựa trên lực nổi, không phải cân nặng của bạn. Kích cỡ PFD thường được xác định bằng số đo vòng ngực. Một chiếc PFD vừa vặn phải ôm sát cơ thể nhưng không quá chật gây khó thở.

Để kiểm tra độ vừa vặn, bạn hãy làm theo các bước sau:

1. Mặc PFD vào và kéo khóa, cài tất cả các chốt.

2. Siết chặt tất cả các dây đai, bắt đầu từ dây dưới cùng.

3. Nhờ một người bạn nắm hai quai vai của PFD và kéo thẳng lên. PFD không được trượt lên quá cằm hoặc tai của bạn. Nếu nó trượt lên, có nghĩa là PFD quá rộng và bạn cần siết chặt hơn hoặc thử một kích cỡ nhỏ hơn.

Dựa trên vật liệu và tính năng

PFD chủ yếu được làm từ mút xốp hoặc dạng bơm hơi. PFD mút xốp bền, ít cần bảo dưỡng và luôn sẵn sàng sử dụng. PFD bơm hơi nhỏ gọn khi chưa kích hoạt, nhưng bạn cần kiểm tra và bảo dưỡng bình khí CO2 thường xuyên.

Các tính năng bổ sung cũng quan trọng. Hãy tìm các PFD có dải phản quang để tăng khả năng nhận diện, còi tích hợp để gọi cứu hộ, và các túi có khóa kéo để đựng đồ cá nhân.

Trẻ em có cần PFD riêng không?

Có, trẻ em phải dùng PFD đúng kích cỡ của mình để đảm bảo an toàn.

Tôi có thể dùng PFD cho bơi lội không?

PFD chủ yếu để cứu sinh và hỗ trợ nổi, không phải để tập bơi.

Bao lâu thì nên thay PFD?

Bạn nên kiểm tra PFD mỗi mùa và thay thế khi có dấu hiệu mòn, rách hoặc phai màu do tia UV.