Triều lên (Incoming Tide) là gì?

Triều lên là hiện tượng nước biển dâng lên từ mức thấp nhất đến cao nhất. Hiện tượng này do lực hút của mặt trăng và mặt trời gây ra.

Triều lên, còn gọi là triều dâng, là quá trình nước biển di chuyển từ mức thấp nhất (triều thấp hoặc triều ròng) đến mức cao nhất (triều cao hoặc triều cường). Đây là một chu kỳ tự nhiên, lặp đi lặp lại hàng ngày. Trong giai đoạn này, bạn sẽ quan sát thấy mực nước biển tăng dần, các bãi biển bị thu hẹp và nước tiến sâu hơn vào đất liền.

Ngược lại với triều lên là triều xuống (Ebbing Tide), khi nước biển rút từ mức cao nhất xuống mức thấp nhất. Toàn bộ chu kỳ từ một lần triều cao đến lần triều cao tiếp theo kéo dài khoảng 12 giờ 25 phút. Điều này có nghĩa là mỗi ngày thường có hai lần triều lên và hai lần triều xuống.

Thủy triều được tạo ra chủ yếu bởi lực hấp dẫn từ mặt trăng và ở mức độ thấp hơn là từ mặt trời. Lực hút của mặt trăng kéo khối nước trên Trái Đất về phía nó, tạo ra một "chỗ phình" nước ở phía đối diện với mặt trăng. Khi Trái Đất quay, các khu vực khác nhau trên hành tinh sẽ đi qua chỗ phình này, gây ra hiện tượng nước dâng lên và rút xuống.

Lực hấp dẫn của mặt trời cũng có tác động, nhưng vì ở xa hơn nên ảnh hưởng yếu hơn. Khi mặt trời, mặt trăng và Trái Đất thẳng hàng (vào ngày trăng non và trăng tròn), lực hút của chúng cộng hưởng tạo ra triều cường (Spring Tide) với mực nước chênh lệch lớn nhất. Khi chúng tạo thành một góc vuông, lực hút triệt tiêu một phần, tạo ra triều kém (Neap Tide) với mức chênh lệch nhỏ hơn.

Hiểu về triều lên là một kỹ năng quan trọng cho bất kỳ ai tham gia các hoạt động ven biển. Nó ảnh hưởng trực tiếp đến sự an toàn, trải nghiệm và kết quả chuyến đi của bạn.

Khi triều lên, dòng nước sẽ chảy từ ngoài khơi vào bờ hoặc vào sâu trong các cửa sông. Chèo thuyền xuôi theo dòng chảy này giúp bạn tiết kiệm sức lực đáng kể. Ví dụ, chèo SUP trên sông Sài Gòn đoạn gần cửa biển Cần Giờ sẽ nhẹ nhàng hơn nhiều khi bạn đi cùng lúc triều lên. Ngược lại, chèo ngược dòng triều sẽ khiến bạn mất nhiều sức và di chuyển chậm hơn.

Triều lên mang theo các dòng chảy mạnh, khuấy động đáy biển và mang theo nguồn thức ăn dồi dào vào gần bờ. Nhiều loài cá săn mồi sẽ đi theo dòng nước này để tìm kiếm thức ăn. Các cần thủ ven biển ở Vũng Tàu hay Phan Thiết thường chọn thời điểm bắt đầu triều lên để buông cần, vì đây là lúc cá hoạt động mạnh và dễ cắn câu nhất.

Đây là yếu tố sống còn. Nếu bạn dựng lều quá gần mép nước khi triều đang thấp, bạn có nguy cơ bị nước biển tràn vào lều lúc nửa đêm khi triều lên đến đỉnh điểm. Trước khi cắm trại trên bãi biển ở Phú Quốc hay Côn Đảo, bạn phải quan sát các dấu vết của ngấn nước cao nhất trên cát để chọn vị trí dựng lều an toàn, đủ xa và đủ cao.

Dòng chảy do triều lên ảnh hưởng đến tầm nhìn dưới nước và sức lực của người lặn. Ở một số điểm lặn, triều lên mang theo dòng nước trong hơn từ ngoài khơi vào, cải thiện tầm nhìn. Tuy nhiên, nó cũng tạo ra dòng chảy mạnh. Thợ lặn ở Nha Trang hay Cù Lao Chàm luôn kiểm tra lịch triều để chọn thời điểm lặn phù hợp, thường là lúc nước đứng (Slack Tide), là khoảng thời gian ngắn giữa hai chu kỳ triều.

Việc nắm bắt lịch triều giờ đây khá đơn giản nhờ công nghệ và các phương pháp truyền thống. Bạn nên kết hợp nhiều nguồn để có thông tin chính xác nhất.

• Bảng lịch triều (Tide Charts): Các trang web về hàng hải, thời tiết hoặc ngư nghiệp đều cung cấp bảng lịch triều chi tiết cho từng khu vực cụ thể. Bạn chỉ cần tìm tên địa điểm và ngày tháng, thông tin về thời gian và độ cao của triều cao, triều thấp sẽ hiển thị đầy đủ.
• Ứng dụng di động: Nhiều ứng dụng như Tides Near Me, Windy, hoặc Navionics cung cấp dữ liệu thủy triều trực quan và dễ sử dụng ngay trên điện thoại của bạn. Các ứng dụng này thường tích hợp cả thông tin thời tiết, gió và sóng.
• Quan sát thực tế: Khi đến một khu vực mới, hãy dành thời gian quan sát. Nhìn vào các ngấn nước trên đá, chân cầu cảng hoặc hỏi thăm người dân địa phương như ngư dân, họ có kinh nghiệm thực tế và chính xác về con nước tại nơi họ sinh sống.

An toàn luôn là ưu tiên hàng đầu. Triều lên tạo ra những dòng chảy mạnh và thay đổi địa hình ven biển nhanh chóng.

• Luôn kiểm tra lịch triều trước khi bắt đầu chuyến đi.
• Thông báo kế hoạch của bạn cho người khác, bao gồm thời gian dự kiến quay về.
• Khi đi bộ trên các bãi đá hoặc ghềnh biển, hãy chú ý đường rút lui. Triều lên có thể cắt đứt lối về của bạn.
• Nếu cắm trại, hãy neo giữ lều và các vật dụng cẩn thận. Gió từ biển thường mạnh hơn khi triều lên.
• Hiểu về dòng chảy xa bờ (Rip Current). Đây là dòng nước mạnh chảy thẳng từ bờ ra biển và rất nguy hiểm.

Một chu kỳ triều lên thường kéo dài khoảng 6 giờ 12 phút.

Bạn có thể quan sát mực nước so với một vật cố định như tảng đá hoặc cọc cầu cảng để xem nước đang dâng lên hay rút xuống.

Có, triều lên tạo ra các dòng chảy mạnh vào bờ, đặc biệt nguy hiểm ở các khu vực cửa sông, eo biển hẹp.

Hiểu rõ về triều lên giúp bạn lên kế hoạch tốt hơn, tận dụng được các điều kiện tự nhiên và đảm bảo an toàn cho mọi chuyến đi. Việc chuẩn bị đầy đủ hành trang phù hợp là bước tiếp theo để bạn có một trải nghiệm trọn vẹn. Xem các thiết bị dã ngoại và thể thao dưới nước tại WeTrek.vn.