TL;DR: Trục giữa là bộ phận kết nối giò dĩa với khung sườn xe đạp, cho phép bạn đạp xe một cách trơn tru và hiệu quả.
Trục giữa, hay Bottom Bracket (BB), là một cụm chi tiết gồm trục và vòng bi. Nó được lắp vào một bộ phận của khung xe gọi là vỏ trục giữa (bottom bracket shell). Chức năng chính của trục giữa là kết nối bộ giò dĩa (crankset) với khung sườn. Nó cho phép giò dĩa quay tự do để bạn có thể đạp xe.
Hãy xem trục giữa như khớp hông của xe đạp. Nó chịu toàn bộ lực đạp của bạn và chuyển đổi lực đó thành chuyển động quay, truyền tới xích và bánh sau, giúp xe tiến về phía trước. Một trục giữa tốt sẽ hoạt động mượt mà, ít ma sát và truyền lực hiệu quả.
Trục giữa là một bộ phận nhỏ nhưng ảnh hưởng trực tiếp đến trải nghiệm đạp xe của bạn. Vai trò của nó thể hiện qua các yếu tố sau:
Thế giới trục giữa khá đa dạng với nhiều tiêu chuẩn khác nhau. Tuy nhiên, chúng có thể được phân loại thành hai nhóm chính: trục giữa ren và trục giữa ép.
Đây là loại truyền thống và vẫn rất phổ biến. Nó có các chén (cups) chứa vòng bi được vặn trực tiếp vào phần ren bên trong vỏ trục giữa của khung sườn. Ưu điểm của loại này là dễ lắp đặt, bảo dưỡng và ít gây ra tiếng kêu.
Loại này không dùng ren. Thay vào đó, các chén chứa vòng bi được ép trực tiếp vào một vỏ trục giữa trơn trên khung sườn. Các nhà sản xuất tạo ra tiêu chuẩn này để làm khung xe nhẹ hơn và cứng hơn bằng cách loại bỏ phần ren.
Các tiêu chuẩn press-fit phổ biến bao gồm BB30, PF30, BB86, BB92. Ưu điểm của chúng là giảm trọng lượng và tăng độ cứng cho xe. Nhược điểm là việc lắp đặt yêu cầu dụng cụ chuyên dụng và nếu không được lắp đúng kỹ thuật, chúng dễ phát ra tiếng kêu cót két sau một thời gian sử dụng.
Trục giữa là bộ phận chịu mài mòn và cần được thay thế khi hết tuổi thọ. Hãy chú ý đến những dấu hiệu sau để biết khi nào cần kiểm tra hoặc thay mới:
Làm sao để biết xe của tôi dùng trục giữa loại nào?
Bạn cần kiểm tra thông số của nhà sản xuất xe đạp hoặc xem ký hiệu in trên trục giữa cũ.
Trục giữa có cần bảo dưỡng không?
Hầu hết trục giữa hiện đại dùng bạc đạn kín không cần bảo dưỡng, chỉ thay thế khi hỏng.
Thay trục giữa có tốn kém không?
Chi phí thay trục giữa phụ thuộc vào loại trục và thương hiệu, dao động từ vài trăm nghìn đến vài triệu đồng.
Việc lựa chọn và bảo dưỡng trục giữa đúng cách sẽ giúp chiếc xe của bạn vận hành hiệu quả và bền bỉ hơn trên mọi hành trình. Xem các loại trục giữa chính hãng tại WeTrek.vn.