Vượt gờ là gì?

• Hoàn thành lộ trình leo: Đây là kỹ thuật phổ biến nhất để kết thúc một bài leo (top-out), đặc biệt trong leo tảng (bouldering) và leo truyền thống (trad climbing).

• Tăng tính linh hoạt: Kỹ năng này làm phong phú bộ kỹ thuật của bạn. Nó cho phép bạn xử lý các tình huống mà việc tìm một tay nắm tốt phía trên là không thể.

• Phát triển sức mạnh toàn diện: Vượt gờ yêu cầu sức mạnh từ cơ tam đầu, vai, ngực và cơ lõi (core). Luyện tập kỹ thuật này giúp bạn xây dựng một nền tảng sức mạnh cân bằng, không chỉ phụ thuộc vào cơ lưng và bắp tay.

• Tiết kiệm năng lượng: Thực hiện đúng kỹ thuật giúp bạn sử dụng cơ thể hiệu quả hơn. Bạn tránh lãng phí sức lực vào việc tìm kiếm những tay nắm không tồn tại.

• Khi kết thúc một vấn đề bouldering: Hầu hết các bài leo bouldering ngoài trời kết thúc bằng việc bạn phải leo lên đỉnh tảng đá. Vượt gờ là cách duy nhất để làm điều này một cách an toàn.

• Leo lên một gờ đá lớn: Trong các lộ trình leo nhiều dây (multi-pitch), bạn thường cần leo lên các gờ đá lớn để nghỉ hoặc thiết lập trạm dừng (belay station).

• Khi không có tay nắm phía trên: Nếu điểm cao nhất bạn có thể với tới là một mặt phẳng hoặc một gờ tù (sloper), vượt gờ là giải pháp để tiếp tục đi lên.

• Trong deep water solo: Khi leo ở các vách đá trên mặt nước, vượt gờ giúp bạn lên các mỏm đá an toàn sau khi rơi xuống nước hoặc để bắt đầu một lộ trình mới.

1. Tiếp cận gờ đá: Leo lên cao nhất có thể, đưa hông của bạn càng gần gờ đá càng tốt. Chân của bạn nên ở trên các thế đứng (foothold) vững chắc.

2. Đặt tay: Đặt một hoặc cả hai lòng bàn tay lên gờ đá, các ngón tay hướng về phía trước. Vị trí đặt tay nên rộng bằng vai hoặc hơn một chút.

3. Chuyển đổi vai và khuỷu tay: Đây là bước quan trọng nhất. Bạn cần xoay một bên vai và khuỷu tay vào trong, hướng lên trên. Chuyển trọng lượng cơ thể của bạn lên bàn tay đó.

4. Đẩy cơ thể lên: Dùng sức mạnh cơ tam đầu để đẩy mạnh, duỗi thẳng cánh tay. Động tác này giống như bạn thực hiện một lần dip xà kép hoặc chống đẩy một tay.

5. Đưa chân lên: Khi thân trên của bạn đã đủ cao, nhanh chóng đưa một chân lên gờ đá. Cố gắng đặt gót chân hoặc toàn bộ bàn chân lên để tạo thế vững.

6. Đứng dậy: Dùng chân vừa đặt lên làm điểm tựa, kết hợp với tay còn lại để đẩy toàn bộ cơ thể đứng thẳng trên gờ đá. Giữ thăng bằng và hoàn tất động tác.

• Hữu Lũng, Lạng Sơn: Nhiều lộ trình leo ở các vách đá vôi tại đây kết thúc trên đỉnh một khối tháp hoặc một gờ đá. Việc vượt gờ là bắt buộc để hoàn thành bài leo.

• Vịnh Lan Hạ, Cát Bà: Khi tham gia deep water solo, bạn thường xuyên phải vượt gờ để leo lên các mỏm đá từ mặt nước hoặc để chuyển tiếp giữa các phần của vách đá.

• Phòng tập leo núi trong nhà: Các phòng tập như VietClimb (Hà Nội) hay Push Climbing (TP.HCM) thường xuyên thiết lập các bài bouldering yêu cầu kỹ thuật vượt gờ ở vạch kết thúc. Đây là nơi an toàn để bạn luyện tập trước khi ra ngoài trời.

• Không đưa hông đủ cao: Nếu hông của bạn quá xa và thấp so với gờ đá, bạn sẽ tốn rất nhiều sức mạnh cánh tay một cách không cần thiết.

• Do dự khi xoay vai: Chuyển động xoay vai và khuỷu tay là mấu chốt. Sự do dự khiến bạn mất đà và không thể đẩy người lên hiệu quả.

• Quên sử dụng chân: Nhiều người chỉ tập trung vào sức mạnh tay và quên rằng chân có vai trò đẩy và giữ thăng bằng rất lớn.

• Đặt tay quá gần nhau: Việc này làm hạn chế phạm vi chuyển động của vai và khiến động tác đẩy trở nên khó khăn hơn.

• Top-out: Hành động kết thúc một lộ trình leo bằng cách leo lên đỉnh của tảng đá hoặc vách đá.

• Sloper: Một loại tay nắm tròn, tù, không có gờ rõ ràng, đòi hỏi ma sát từ lòng bàn tay. Vượt gờ trên sloper là một thử thách nâng cao.

• Ledge: Gờ đá hoặc mỏm đá phẳng mà bạn thực hiện kỹ thuật vượt gờ để leo lên.

• Bouldering: Môn leo núi trên các tảng đá thấp không dùng dây bảo hiểm, là nơi kỹ thuật vượt gờ được sử dụng thường xuyên nhất.