[WeTrekology] Overlanding A-Z: Từ Khái niệm đến Kỹ năng cần thiết

Overlanding Là Gì

Overlanding, hay còn gọi là du lịch khám phá bằng xe, đang ngày càng trở nên phổ biến. Không chỉ là một chuyến đi, overlanding là sự kết hợp giữa lái xe địa hình, cắm trại và khám phá những vùng đất mới. Nếu bạn đang ấp ủ ý định bắt đầu hành trình overlanding của riêng mình, bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết để xây dựng một bộ trang bị cơ bản, an toàn và phù hợp với nhu cầu.

Overlanding là sự kết hợp giữa lái xe địa hình, cắm trại và khám phá những vùng đất mới.

Như vậy overlanding chính là hình thức du lịch tự túc (self-reliant travel), di chuyển bằng đường bộ đến những vùng hoang sơ, kết hợp cắm trại ngoài trời. Phương tiện đa dạng: xe 4×4, bán tải, campervan, SUV, xe máy, thậm chí là xe đạp điện địa hình.

Overlanding không chỉ là đi từ điểm A đến điểm B. Điều cốt lõi nằm ở việc trải nghiệm hành trình một cách trọn vẹn – từ những đoạn đường rừng gần nhà cho đến các cung đường hẻo lánh ở một châu lục xa xôi. Đó là quá trình bạn thực sự hòa mình vào thiên nhiên, cảm nhận từng cơn gió, từng khung cảnh và từng thử thách trên đường đi, chứ không chỉ chăm chăm đến đích cuối.

Mục đích chính của overlanding là khám phá hành trình, không chỉ điểm đến – “Overlanding focuses on the journey over the destination”

Phân Biệt Overlanding và Off-roading

Off-roading chủ yếu tập trung vào kỹ năng điều khiển xe vượt địa hình, với phần lớn thời gian ngồi trên xe để vượt qua các chướng ngại vật có độ khó khác nhau. Trong khi đó, overlanding lại thiên về khám phá những vùng đất mới, cắm trại và thường xuyên dừng lại để tận hưởng khung cảnh xung quanh – chiếc xe chỉ đơn thuần là phương tiện để thực hiện hành trình đó.

Điều làm nên sự khác biệt của overlanding chính là mục tiêu khám phá những nơi mới mẻ, với thật nhiều ngã rẽ bất ngờ.

Tuy vậy cả hai hình thức đều có thể gặp phải những cung đường kỹ thuật cao. Và tùy vào độ khó của địa hình, bạn có thể sẽ cần phải nâng cấp xe với những trang bị khá ‘chất’ thì mới vượt qua được.

Overlanding Khác Gì So Với Cắm Trại Thông Thường?

Overlanding khác biệt so với cắm trại bằng ô tô (car camping) thông thường ở chỗ: nó thường là những hành trình dài ngày đến các điểm đến xa xôi, hoang dã và thử thách hơn, kéo dài từ vài tuần đến vài tháng. Người tham gia sử dụng phương tiện chuyên dụng có khả năng off-road và được trang bị để tự chủ hoàn toàn trong suốt chuyến đi.

Những người theo đuổi overlanding ưu tiên sự phiêu lưu và khám phá, họ thực sự hòa mình vào nhiều môi trường tự nhiên đa dạng trên đường đi. Ngược lại, cắm trại thông thường thường là những chuyến đi ngắn đến các khu cắm trại đã được quy hoạch, hướng nhiều hơn đến trải nghiệm nghỉ ngơi, thư giãn, với đầy đủ tiện nghi – và ít nhấn mạnh hơn vào việc hòa mình vào thiên nhiên hoang dã.

Overlanding tập trung vào hành trình, còn cắm trại truyền thống thì tập trung vào điểm đến.

Mặc dù có những khác biệt như vậy, overlanding và cắm trại thông thường có nhiều điểm giống nhau – như ngủ dưới bầu trời đầy sao, nấu ăn ngoài trời, và nguyên tắc không để lại dấu vết (Leave No Trace). 

Lựa Chọn Phương Tiện Phù Hợp

Chiếc xe là nền tảng của mọi chuyến overlanding. Không nhất thiết phải là một chiếc xe chuyên dụng đắt tiền, nhưng xe của bạn cần đáp ứng một số tiêu chí quan trọng:

• Độ tin cậy: Xe phải có khả năng vận hành ổn định trên nhiều loại địa hình và trong điều kiện thời tiết khác nhau.
• Khả năng chở hàng: Đảm bảo xe có đủ không gian để chứa tất cả các thiết bị và vật dụng cần thiết cho chuyến đi.
• Khả năng off-road: Hệ thống dẫn động 4 bánh (4WD) là một lợi thế lớn, giúp xe vượt qua các địa hình khó khăn như đường đất, đá, bùn lầy.

Một số lựa chọn phổ biến cho overlanding bao gồm xe bán tải (truck), SUV và thậm chí cả một số dòng xe van (camper van). Hãy cân nhắc ngân sách, số lượng người tham gia và loại địa hình bạn dự định chinh phục để đưa ra quyết định phù hợp nhất.

Xây Dựng Hệ Thống Ngủ Nghỉ Thoải Mái

Giấc ngủ ngon là yếu tố then chốt để duy trì năng lượng và tinh thần trong suốt chuyến đi. Có nhiều lựa chọn hệ thống ngủ nghỉ khác nhau, tùy thuộc vào sở thích và ngân sách của bạn:

• Lều trên nóc xe (RTT): Lều được gắn trên nóc xe, giúp bạn tránh khỏi mặt đất ẩm ướt và côn trùng. Hãy tham khảo ngay bài viết hướng dẫn chi tiết từ WeTrek để có cái nhìn tổng quan và đưa ra lựa chọn lều nóc xe phù hợp nhất: [WeTrekology] Hướng Dẫn Lựa Chọn Lều Nóc Xe Hơi (Rooftop Tents)
• Lều mặt đất truyền thống: Lựa chọn kinh tế và linh hoạt, dễ dàng di chuyển và dựng ở nhiều địa điểm khác nhau. WeTrek luôn  nhấn mạnh "chọn lều cũng tương tự như chọn nhà". Bạn hãy tham khảo thêm hướng dẫn chi tiết cách chọn lều: [WeTrekology] Hướng Dẫn Chi Tiết Cách Chọn Lều Du Lịch
• Võng (hammock): Nhẹ nhàng, dễ mang theo và lý tưởng cho những khu vực có nhiều cây cối.
• Ngủ trong xe: Nếu xe của bạn có đủ không gian, bạn có thể biến nó thành một chiếc giường di động bằng cách gập ghế sau và sử dụng nệm hơi.

Ngoài ra, đừng quên chuẩn bị chăn ấm, gối và túi ngủ phù hợp với điều kiện thời tiết.

Thiết Lập Bếp Dã Chiến

Tự nấu ăn không chỉ giúp bạn tiết kiệm chi phí mà còn mang lại trải nghiệm thú vị trong chuyến đi. Một bộ bếp dã chiến cơ bản cần có:

• Bếp nấu: Bếp gas mini, bếp cồn hoặc bếp lò nướng than (BBQ) là những lựa chọn phổ biến.
• Bộ nồi niêu xoong chảo: Chọn loại nhẹ, bền và dễ vệ sinh.
• Dao, thớt, bát đĩa, đũa thìa: Đảm bảo có đủ cho tất cả mọi người.
• Thùng đựng nước: Ưu tiên loại có vòi để dễ dàng sử dụng.
• Thùng đá hoặc tủ lạnh mini: Giữ thực phẩm tươi ngon trong suốt chuyến đi.

Lên kế hoạch thực đơn trước khi đi và chuẩn bị sẵn các nguyên liệu khô, đồ hộp để tiết kiệm thời gian và công sức.

Trang Bị Hệ Thống Điện

Điện là nguồn năng lượng quan trọng để sạc điện thoại, máy tính, đèn chiếu sáng và các thiết bị khác. Bạn có thể lựa chọn một trong các giải pháp sau:

• Pin dự phòng (power bank): Dành cho các thiết bị nhỏ, tiêu thụ ít điện năng.
• Pin năng lượng mặt trời: Sạc điện bằng năng lượng mặt trời, thân thiện với môi trường.
• Máy phát điện: Cung cấp nguồn điện ổn định cho các thiết bị lớn, nhưng gây tiếng ồn và ô nhiễm.
• Hệ thống điện kép (dual battery system): Sử dụng hai bình ắc quy, một cho xe và một cho các thiết bị điện, đảm bảo xe luôn có đủ điện để khởi động.

Đừng quên mang theo dây sạc, ổ cắm chuyển đổi và đèn pin.

Đảm Bảo An Toàn và Sức Khỏe

An toàn luôn là ưu tiên hàng đầu trong mọi chuyến đi. Hãy chuẩn bị:

• Bộ sơ cứu y tế: Băng gạc, thuốc sát trùng, thuốc giảm đau, thuốc dị ứng và các loại thuốc cá nhân cần thiết.
• Bộ dụng cụ sửa xe: Kích nâng, cờ lê, tua vít, dây kéo và các dụng cụ cơ bản để xử lý các sự cố nhỏ.
• La bàn, bản đồ hoặc GPS: Để định hướng và tránh bị lạc đường.
• Thiết bị liên lạc: Điện thoại vệ tinh hoặc bộ đàm để liên lạc trong trường hợp khẩn cấp.
• Nước uống: Đảm bảo có đủ nước uống cho tất cả mọi người trong suốt chuyến đi.
• Kem chống nắng, mũ nón, kính râm: Bảo vệ da và mắt khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời.

Ngoài ra, hãy tìm hiểu kỹ về địa hình và điều kiện thời tiết trước khi đi, và thông báo cho người thân hoặc bạn bè về lịch trình của bạn.

Lời Khuyên Bổ Sung

• Tập lái xe địa hình: Làm quen với các kỹ năng lái xe trên địa hình khó khăn.
• Kiểm tra xe kỹ lưỡng: Đảm bảo xe trong tình trạng hoạt động tốt trước khi lên đường.
• Đóng gói đồ đạc gọn gàng: Tận dụng tối đa không gian và giữ cho xe luôn ngăn nắp.
• Tìm hiểu về văn hóa địa phương: Tôn trọng phong tục tập quán của người dân địa phương.
• Để lại dấu chân, đừng để lại gì khác: Bảo vệ môi trường và giữ gìn cảnh quan thiên nhiên.

Những Địa Điểm Lý Tưởng Cho Hành Trình Overlanding Tại Việt Nam

Việt Nam sở hữu địa hình đa dạng, từ núi cao, đồi dốc đến cao nguyên và vùng biển hoang sơ – vô cùng thích hợp để trải nghiệm overlanding thực thụ. Dưới đây là những cung đường và điểm đến được đánh giá cao bởi cộng đồng đam mê khám phá:

1. Hà Giang – Đồng Văn – Mèo Vạc

Vùng núi đá tai mèo Hà Giang là lựa chọn hàng đầu cho những ai yêu thích off-road kết hợp overlanding. Với những cung đường đèo ngoạn mục như Mã Pí Lèng, Dốc Thẩm Mã, và các bản làng H’Mông nằm giữa mây trời, đây là nơi lý tưởng để dừng chân, cắm trại và khám phá văn hóa bản địa.

2. Tây Nguyên – Đắk Nông – Măng Đen – Gia Lai

Tuyến đường từ Đắk Nông đến Măng Đen mang đến trải nghiệm độc đáo với rừng thông, hồ tự nhiên, thác nước và không khí mát mẻ quanh năm. Khu vực này còn nhiều vùng hoang sơ, lý tưởng cho cắm trại tự túc và sinh hoạt ngoài trời.

3. Dọc dãy Trường Sơn – Hồ Truồi – A Lưới – Khe Sanh – Quảng Trị

Một phần của cung đường Hồ Chí Minh huyền thoại, tuyến này mang đến trải nghiệm overlanding đúng chất: đồi núi hoang vu, ít du khách, nhiều địa điểm cắm trại sát rừng và suối, phù hợp để kiểm tra kỹ năng tự túc và sinh tồn.

4. Bình Thuận – Bàu Trắng – Cà Ná – Ninh Thuận

Kết hợp giữa đồi cát trắng, biển hoang sơ và địa hình bán hoang mạc, đây là cung đường độc đáo cho overlanding biển – sa mạc hiếm hoi tại Việt Nam. Rất phù hợp cho xe 4×4, campervan hoặc caravan cắm trại ven biển.

5. Tây Bắc – Mộc Châu – Tà Xùa – Bắc Yên – Pha Luông

Với khí hậu mát lạnh, biển mây kỳ ảo và những cung đường núi quanh co, Tây Bắc là thiên đường cho những ai muốn trải nghiệm overlanding mùa đông hoặc săn mây. Có thể kết hợp trekking, săn ảnh và trải nghiệm văn hóa dân tộc.

Overlanding là một trải nghiệm tuyệt vời, mang đến cho bạn cơ hội khám phá những vùng đất mới và kết nối với thiên nhiên. Hãy chuẩn bị kỹ lưỡng, lên kế hoạch cẩn thận và tận hưởng chuyến đi của bạn!

WETREKOLOGY.