[WeTrekology] Xử lý nước ở nơi xa thành phố: Khi nào nước đủ an toàn để uống?

Những con suối đầy bùn, nước có màu nâu, những lạch nước màu xám xanh, và ngay cả các hồ nước trong, đóng băng - bất kỳ nguồn nước nào ở nơi xa thành phố đều có thể chứa nhiều tạp chất. Nhưng không phải mọi thứ có trong một nguồn nước đó là chắc chắn có hại, chỉ một số trong đó có thể gây ra những mối đe dọa ngay lập tức tới sức khỏe của bạn. Thật ra, việc loại bỏ tất cả mọi thứ lẫn trong nước là không thực tế và không cần thiết. Như vậy, xét về quá trình xử lý nước ở nơi xa thành phố, khi nào thì nước được coi là đủ an toàn để uống?

ĐẦU TIÊN, NƯỚC Ở NƠI XA THÀNH PHỐ THƯỜNG CÓ NHỮNG GÌ?

Các thành phần gây ô nhiễm nguồn nước phụ thuộc nhiều vào môi trường xung quanh đó. Nhưng phần lớn các tác nhân gây ô nhiễm có thể được xếp vào các mục sau:

Vi sinh vật    

Đơn giản là những con vi trùng hoặc vi khuẩn nhỏ xíu. Các thiết bị xử lý tập trung chủ yếu vào chúng vì rủi ro tiềm ẩn mà chúng có thể gây ảnh hưởng tới sức khỏe là rất nghiêm trọng. Những loại gây bệnh gồm vi khuẩn (ví dụ: E-coli, Salmonella), động vật nguyên sinh (ví dụ: Giardia, Crypto), và vi rút (ví dụ: Viêm gan A, Norwalk).

Trầm tích 

Đất, phù sa, bùn. Trầm tích làm nước đục và khó uống. Nhưng nó thường không có hại nếu hàm lượng nhỏ.

Tannin và mùn

Các chất hữu cơ tự nhiên này ngấm vào nước tự nhiên khi thực vật phân hủy, làm nước có màu xám xanh. Chúng không có hại nếu số lượng nhỏ, nhưng chúng gây mùi và làm nước có vị đắng.

Các chất hóa học hữu cơ và vô cơ 

Gồm những chất hữu cơ tự nhiên, nhưng ngoài ra, còn có cả thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, và các chất hóa học vô cơ bắt nguồn từ cả hoạt động công nghiệp và sự bào mòn trong tự nhiên. Những rủi ro về sức khỏe thường nảy sinh từ sự tiếp xúc lâu dài, lặp đi lặp lại với các chất này.

Muối 

Là kết quả của việc các trầm tích tự nhiên xói mòn hoặc sự ô nhiễm nước biển, muối đơn giản làm nước có vị mặn; mặc dù nồng độ cao có thể làm bạn mất nước. Khi khám phá những vùng ven biển hoặc sa mạc, tránh uống nước biển và nước lợ.

Kim loại 

Kim loại ví dụ như chì và thủy ngân, có thể bắt nguồn từ ô nhiễm công nghiệp hoặc sự bào mòn trong tự nhiên. Rủi ro tiềm ẩn cho sức khỏe từ tác nhân này rất đa dạng, nhưng bạn có thể kiểm tra với trạm kiểm lâm về bất cứ cảnh báo nào trước khi mạo hiểm. 

KHI XỬ LÝ NƯỚC Ở NƠI XA THÀNH PHỐ, ĐIỀU GÌ CHO THẤY NƯỚC ĐỦ AN TOÀN ĐỂ UỐNG?

Khi xử lý nước ở nơi hoang dã, nước thường được coi là đủ an toàn để uống khi nó không có mầm bệnh hay các vi sinh vật gây bệnh, vì chúng được coi như “những mối đe dọa ngay lập tức”. Mặt khác, việc uống phải nước mang mầm bệnh trong một chuyến dã ngoại ngắn ngày cũng có thể tác động xấu đến thể trạng của bạn với những triệu chứng như cúm, hoặc tệ hơn khi tình trạng này xấu đi nhanh chóng. 

Ngược lại, những chất gây ô nhiễm khác, những chất không gây mùi và không thể thấy bằng mắt thường, thường tích tụ hàm lượng lớn hơn nhiều, đến từ sự tiếp xúc lâu dài, lặp đi lặp lại, từ đó, gây hại cho cơ thể bạn. Nếu chuyến dã ngoại yêu thích buộc bạn phải lặp đi lặp lại việc uống nước từ các nguồn nước có thể bị ảnh hưởng bởi thuốc trừ sâu thì điều đó không hề tốt chút nào. Nhưng nhìn chung, những khu vực xa thành phố có rủi ro tương đối thấp về các tác nhân gây ô nhiễm này và lượng mà bạn nuốt phải trong một chuyến đi thường không đủ để bạn phải dành thời gian để lo lắng. 

Đánh giá mức độ rủi ro cao cho mình là rất quan trọng, bao gồm cả việc xử lý nước uống như một phần của việc lên kế hoạch cho chuyến đi. 

CÓ CẦN ĐẾN CÁC THIẾT BỊ XỬ LÝ NƯỚC ĐỂ BIẾT NƯỚC ĐÃ ĐƯỢC LOẠI BỎ HẾT MẦM BỆNH KHÔNG?

Câu trả lời là không. Nhiều người có thể ngạc nhiên khi biết rằng không có quy định nào từ các cơ quan liên chức tránh về việc bảo đảm một thiết bị xử lý nước di động thật sự loại bỏ hết các mầm bệnh. Do đó, việc nghiên cứu kĩ một sản phẩm xử lý nước trước khi mua là rất cần quan trọng đối với sức khỏe của bạn.

CÒN VIỆC LOẠI BỎ CÁC TẠP CHẤT KHÁC? 

Vi khuẩn gây bệnh được tập trung chú trọng vì chúng có thể tạo ra những mối đe dọa ngay lập tức. Làm thế nào để loại bỏ những chất gây ô nhiễm khác trong nước?

Đầu tiên, việc hiểu rằng có nhiều loại tác nhân gây ô nhiễm khác nhau là rất quan trọng. Động vật nguyên sinh, hầu hết vi khuẩn và trầm tích được coi là “lớn hơn” trong tỷ lệ cực nhỏ. Những chiếc máy lọc dùng công cụ “loại trừ kích cỡ”, như sứ và sợi rỗng (với kích thước lỗ trên sợi nhỏ hơn các chất gây ô nhiễm) thường lọc được chúng ra ngoài. Vi rút là loại bé nhất trong số các mầm bệnh và đòi hỏi một thiết bị tinh lọc (a purifier) để loại bỏ hoặc vô hiệu hóa chúng. 

Nhưng thậm chí còn nhỏ hơn nữa là mùi vị từ tannin và những chất gây ô nhiễm như thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ và kim loại. Đối với những tác nhân này, bạn sẽ cần đến sự giúp đỡ của than hoạt tính. 

VAI TRÒ CỦA CACBON HOẠT TÍNH

Cacbon hoạt tính từ lâu đã được sử dụng cho các thiết bị xử lý nhờ đặc tính hút bám tốt - cacbon hoạt tính hút nhiều loại phân tử vào bề mặt và bám lấy chúng. Ngoài ra, cacbon rất xốp nên một miếng nhỏ cũng cung cấp nhiều diện tích bề mặt hơn.

Vì những lý do này, cacbon hoạt tính rất phù hợp để hút nhiều chất gây ô nhiễm cực nhỏ, có thể đi qua các đầu lọc siêu nhỏ, gồm các vị, mùi, thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ. Ngoài ra, cacbon cũng có thể hút một số kim loại nặng ra,

Tuy nhiên, cacbon hoạt tính cũng có những hạn chế nhất định: 

• Khi mức độ ô nhiễm của nước cao, diện tích bề mặt của cacbon hoạt tính sẽ nhanh chóng bị phủ đầy;
• Nếu tốc độ dòng chảy của nước quá nhanh, cacbon ít có khả năng hút được tất cả những chất ô nhiễm hơn;
• Những đầu lọc hút bám, giống như cacbon, không thể hiện khi nào thì bề mặt của chúng bị lấp đầy - bạn không cách nào biết được khi nào nó không còn hoạt động nữa.

Vì vậy, những thiết bị xử lý chỉ dựa vào sự hút bám để loại bỏ mầm bệnh cũng tồn tại rủi ro có thể bỏ qua một số loại trong số tác nhân gây hại ngay lập tức cho bạn. 

Cacbon hoạt tính có thể làm nước dễ uống hơn và tăng thêm một mức độ an toàn của nước, nhưng việc nghiên cứu nơi bạn sẽ đi và các loại đầu lọc cũng như máy tinh lọc lý tưởng cho nơi đó vẫn rất quan trọng. Ngoài ra, một cuộc gọi nhanh chóng đến trạm kiểm lâm sẽ giúp bạn có thêm các thông tin về các rủi ro tiềm ẩn. 

Bạn nên biết ở phần lớn những vùng hoang dã thì một đầu lọc hoặc một chiếc máy tinh lọc chất lượng cao dù sao cũng sẽ giúp ích cho bạn. Bạn có thể xem thêm các sản phẩm Lọc nước tại WETREK.VN

Phương Dung