Trong khoảng thời gian từ năm 1992 đến 2019, các công viên quốc gia trên khắp thế giới tổng kết xảy ra 11.165.439 sự cố tìm kiếm và cứu nạn (SAR). Từ hàng ngàn nhiệm vụ SAR này, một tỷ lệ lớn đáng cảnh báo cần được gửi đến những người đam mê hoạt động ngoài trời từ những người đã từng bị lạc trong tự nhiên. Nhưng với tất cả các công nghệ chúng ta có ngày hôm nay, như điện thoại di động, thiết bị GPS và điện thoại vệ tinh, làm thế nào điều này vẫn xảy ra? Chỉ cần ngồi ở nhà, tất cả chúng ta đều có thể tưởng tượng qua vô số các kịch bản khác nhau sẽ làm chúng ta mất phương hướng trong vùng hẻo lánh. Thời tiết có thể cản trở tầm nhìn của chúng ta, thảm thực vật có thể hạn chế tầm nhìn của chúng ta hoặc địa hình có thể che khuất các địa danh địa phương. Dù là không may mắn hay không được trang bị đủ kiến thức khiến chúng ta rơi vào tình huống khó khăn, mẹ thiên nhiên cũng không vì thế mà thương xót. Vậy những sai lầm ngớ ngẩn nào khiến người ta bối rối và lạc lối? Đọc để khám phá những cạm bẫy phổ biến của việc điều hướng nơi hoang dã, và làm thế nào để tránh chúng.
PHÁN ĐOÁN SAI KHOẢNG CÁCH
Khả năng đánh giá khoảng cách của bạn sẽ thay đổi tùy theo địa hình
Với một ba lô nặng trĩu, mỗi km bạn đi qua sẽ tưởng chừng như dài gấp đôi. Và khi bạn lang thang trong tự nhiên với một khung cảnh lý tưởng (như một khu rừng mùa thu khô ráo, mát mẻ), bạn có thể đi xa hơn bạn nghĩ. Trừ khi bạn có kỹ năng đếm tốc độ (mà thường những người thuộc quân đội mới được đào tạo), người bình thường sẽ phải đoán mò về quãng đường họ đã đi khi không có tính năng đánh dấu đường đi. Điều này có thể dẫn đến việc mất dấu những ký hiệu bạn để lại trước đó hoặc không có kĩ năng đánh dấu.
Cách chữa trị cho tai ương hoang dã này là học cách phán đoán khoảng cách ở nhiều địa hình khác nhau với các tải trọng khác nhau. Trên thực tế, việc phải đếm từng bước từng bước có thể rất khó chịu, nhưng đếm thời gian dễ dàng hơn nhiều. Hãy tính xem bạn đi được bao km/h tại các địa hình khó khăn, bằng phẳng, và xuống dốc, với tải trọng khác nhau. Khi bạn kiểm soát được tỉ lệ giữa các bước đi với các địa hình, bạn có thể sử dụng lượng thời gian để giúp bạn tính toán quãng đường bạn đã đi.
THIẾU SỰ QUAN SÁT
Quan sát kĩ trên đường mòn, biến mọi sự vật bạn thấy thành thông tin có ích
Đi lang thang không mục đích hoặc trở nên lạc lối trong suy nghĩ khi bạn đi bộ trong tự nhiên có thể rất thư thái, nhưng cũng rất nguy hiểm. Chú ý đến môi trường xung quanh bạn rất quan trọng vì nhiều lý do. Khi chúng ta để cho khả năng quan sát của mình mất đi để thư giãn, ta có thể vô tình dẫm phải một con rắn chuông, quay lại điểm cũ hoặc rẽ sai đường đến một nơi nguy hiểm. Cách khắc phục cho vấn đề này là luôn bật sẵn các giác quan của bạn khi bạn đi du lịch hoang dã. Lắng nghe và sử dụng khứu giác của bạn để cảm nhận cảnh quan. Sử dụng tầm nhìn của bạn bao quát tất cả. Khi mọi người đi bộ với đầu cúi xuống, chỉ nhìn vào đôi chân của họ và một vài con đường mòn phía trước, họ bỏ lỡ vẻ đẹp của thiên nhiên và cả những nguy hiểm. Tôi thích giữ đầu mình xoay tròn khi tôi đi bộ, uống mọi thứ mà thiên nhiên ban tặng. Tôi cũng nhìn ra phía sau mình định kỳ, để đảm bảo an toàn và làm quen với vẻ ngoài của đường mòn hoặc phong cảnh (trong trường hợp tôi cần quay lại theo lối đó). Chắc chắn, bạn có thể ghé thăm nơi hoang dã để rời xa công nghệ và thư giãn, nhưng bạn vẫn cần giữ vững trí thông minh của mình và chú ý đến môi trường xung quanh.
ĐỂ CÁI TÔI CHIẾN THẮNG
Đừng hành động quá sức hiểu biết
Tất cả chúng ta đều có bên trong mình một chàng trai 20 tuổi. Chàng trai ấy kiêu ngạo, thích khoa trương, và cảm thấy mình không thể sai. Nhóm người trở thành các mục tiêu tìm kiếm và cứu hộ nhiều nhất được cho biết là những chàng trai trẻ trong độ tuổi từ 20 đến 25 (nhóm thứ hai là nam giới từ 50 đến 60). Những con gà trống này thường xuyên lao đầu vào tự nhiên trong khi không được trang bị đầy đủ và thiếu chuẩn bị. Họ cũng luôn chắc chắn rằng họ có khả năng định hướng tuyệt vời và bạn nên đi theo sự dẫn dắt của họ. Nhưng sự kiêu ngạo này thường làm anh ta mù quáng trước mối nguy hiểm mà anh ta gây ra cho bản thân và những người bạn đồng hành. Đừng trở thành "chàng trai đó". Hỏi đường và kiểm tra bản đồ của bạn thường xuyên. Và nếu bạn không phải là anh ta, đừng mang anh ta theo bạn đến nơi hoang dã.
DU LỊCH TRONG ĐỊA HÌNH HIỂM TRỞ
Săn bắn, câu cá và cắm trại trên núi cần gấp đôi sự thận trọng
Một số loại địa hình dễ dàng điều hướng. Nơi đó có thể có các mốc dễ dàng phát hiện và tận dụng. Địa hình có thể có các thung lũng và các rặng núi cho bạn cảm giác liên tục về các hướng. Tuy nhiên, các loại địa hình khác có thể thách thức cả những người điều hướng giỏi nhất. Cảnh quan bằng phẳng và tuyệt vời không có đường chân trời có thể rất hấp dẫn. Tệ rằng, khả năng bị nuốt chửng bởi địa hình bằng phẳng có thảm thực vật cao hơn bạn là rất cao. Đầm lầy, vùng đất hẻm núi và địa hình đồi núi cũng thuộc dang địa hình có nhiều mối nguy hiểm tiềm tàng và khó định hướng. Đối với những cảnh quan gây phiền nhiễu này, đừng rời khỏi nhà mà không có thiết bị GPS, cũng như bản đồ và la bàn. Bạn sẽ cần chúng.
BẢN ĐỒ TẠM BỢ
Mọi người luôn luôn đi vào không gian rộng mà không có bản đồ. Và một số người nghĩ mang theo bản đồ sẽ dễ bị lạc hơn. Nhưng có một câu chuyện cảnh báo tuyệt vời mà một người bạn đã nói với tôi nhiều năm trước. Một số người bạn đã in ra một bản đồ đường mòn ở nhà trên giấy thường. Sau khi sử dụng bản đồ để đi đến một vùng xa xôi, thời tiết trở nên ẩm ướt hơn. Những người này đã sử dụng một máy in phun mực để in tấm bản đồ đó. Như hầu hết chúng ta đều biết, đây là loại mực không thấm nước, và sau một chút ẩm ướt, bản đồ dễ đọc của họ đã biến thành một bức tranh trường phái trừu tượng Jackson Pollock. Bài học rút ra của câu chuyện rất đơn giản: mang một bản đồ không thấm nước. Bạn vẫn có thể đánh mất bản đồ của mình, có thể xem bản đồ khiến bạn rối trí hơn là việc chỉ ngồi đó và tính hướng gió nhìn sao trời, nhưng ít nhất bạn đã bắt đầu với cơ may sẽ tìm được đường.
>> Đọc thêm Kỹ năng đọc bản đồ địa hình
TIN TƯỞNG VÀO KHẢ NĂNG ĐỊNH HƯỚNG CỦA ĐỘNG VẬT
Quay đầu đúng lúc
Động vật nói chung và con người nói riêng có nhiều hơn một vài điểm chung. Cả hai đều là sinh vật của thói quen và cả hai đều để lại những con đường mòn xuyên qua vùng hoang dã. Việc nhầm lẫn một con đường này với con đường khác cũng rất dễ dàng, trong những mùa và chất nền nhất định. Việc đi theo những đường mòn mà các con vật hoặc ai đó đã tạo ra trước đó không hẳn bao giờ cũng là quyết định đứng đắn. Những con đường mòn sai lầm này có thể trông giống như một con đường mòn đi bộ đường dài lý tưởng, nhưng chúng có thể dẫn thẳng ra vực hoặc kết thúc đột ngột. Vì vậy, khi bạn thấy mình trên một con đường mòn không dẫn đến bất cứ nơi nào, hãy quay lại và tìm dấu chân của chính bạn khi bạn đi. Kiểm tra các vệt trượt trong bụi bẩn là một cách dễ dàng để theo dấu con người, và nó có thể giúp bạn quay trở lại đường mòn đúng.
BÓNG TỐI NUỐT CHỬNG
Không phải lúc nào bạn cũng may mắn lạc đường khi trời sáng
Ngay cả với đèn pin và đèn pha tốt (và nhiều pin dự phòng), bóng tối có thể khiến bạn mất phương hướng và không thể điều hướng. Yêu thích thời lượng pin dài, nhiều người tham gia các hoạt động giải trí ngoài trời ngày nay sử dụng đèn LED. Đây là những thứ tuyệt vời để gần gũi với công việc và đọc sách, và chúng có thể cung cấp ánh sáng trong hàng chục giờ, nhưng chúng không thể tiếp cận với bóng tối như các loại đèn khác. Nhưng ngay cả với chùm sáng của đèn pin chiến thuật, vẫn rất khó chọn ra các tính năng thích hợp với đường mòn hoặc điểm mốc. Điều tốt nhất bạn có thể làm sau khi trời tối là ở lại. Thay vì lãng phí năng lượng lang thang khắp nơi, hãy xây dựng một nơi trú ẩn và một ngọn lửa. Nói với ai đó nơi bạn sẽ đến và khi nào bạn nên quay lại, người đó có thể gọi cho cơ quan chức năng khi bạn quá hạn mà chưa trở về, thậm chí bạn có thể được giải cứu vào ngay đêm đầu tiên.
>>> Tham khảo các mẫu đèn tại đây
DỰ BÁO THỜI TIẾT
Thời tiết khắc nghiệt có thể đến bất cứ lúc nào
Nó được gọi là "dự báo thời tiết" , không phải là "thông báo thời tiết" đều có lý do cả. Dự báo thời tiết hôm đó có thể rất tuyệt - nhưng sau đó bạn đi ra khỏi vùng hẻo lánh, cách xa chiếc xe của bạn và thời tiết thay đổi đột ngột. Sương mù, tuyết, mưa và các sự kiện thời tiết khác có thể hạn chế tầm nhìn của bạn. Tệ hơn nữa, nó có thể xóa các dấu vết. Kiểm tra dự báo thời tiết địa phương trước khi bạn ra ngoài vùng hoang dã, luôn nhìn về phía đường chân trời đề phòng vì không có sóng nên thiết bị điện tử của bạn không thể dự báo thời tiết.
ĐI ĐƯỜNG TẮT
"Đường tắt gây chậm trễ" - Frodo
Người hâm mộ của tiểu thuyết gia J.R.R. Tolkien có thể nhớ sự khôn ngoan của Frodo rằng "đường tắt làm chậm trễ", nhưng trước khi trích dẫn được viết vào Chúa Tể Của Những Chiếc Nhẫn, nó là một ngạn ngữ cổ của Thụy Điển. Đối với các lứa tuổi, "genvägar är senvägar" có nghĩa là cố gắng đi đường tắt thường khiến bạn mất thời gian, thay vì tiết kiệm nó. Thường có một lý do tại sao những con đường mòn với tất cả các vòng xoắn, rẽ và chuyển đổi dường như đều không vô nghĩa. Những con đường tắt này có khả năng tránh địa hình khó khăn. Và khi mọi người cố gắng tìm một lối tắt ra khỏi đường mòn chính, họ bị lạc. Bám sát những con đường mòn được chỉ định và bạn có thể sẽ đến đích nhanh hơn.
>>> Tham khảo các mẫu la bàn tại đây
TÁCH NHÓM
Hệ thống bạn bè là hệ thống đảm bảo nhất
Một cây làm chẳng nên non. Tất cả chúng ta dường như đều biết điều này theo bản năng. Tuy nhiên, vì nhiều lý do, mọi người sẽ rời khỏi nhóm đi bộ đường dài, cắm trại hoặc săn bắn và bị lạc. Đặc biệt là khi đi du lịch, cả nhóm có nhiều con mắt và trí óc hơn để theo dõi các bẫy thú, đường mòn và địa hình. Vì vậy, đừng một lần nghĩ về việc mạo hiểm tách ra khỏi nhóm của bạn. Đây có thể là một quyết định mang tính sống còn. Gắn bó với nhau, ngay cả khi ai đó chọc tức bạn hoặc cố gắng gây chiến. Bạn dễ bị tổn thương hơn khi đơn độc và có nhiều khả năng bị lạc.
( Theo Tim MacWelch - Chuyên gia cứu hộ rừng quốc gia Hoa Kỳ - Bản quyền Việt hóa bởi WETREK.VN )