[WeTrekology] Hướng Dẫn Cách Chọn Máy Đo Tốc Độ và Khoảng Cách Cho Chạy Bộ

Đường chạy yêu thích của bạn dài bao xa? Tốc độ của bạn nhanh như thế nào? Khoảng cách của những chuyến xe đạp yêu thích là gì? Một bộ máy đo tốc độ và khoảng cách (Speed and distance Monitor - SDM) có thể giúp bạn nắm được những thông tin này.

Các thông tin về tốc độ và khoảng cách chạy có thể là yếu tố quan trọng trong chương trình huấn luyện, giúp bạn đạt được thành tích tốt nhất. Máy đo SDM sẽ chỉ ra dữ liệu tốc độ và khoảng cách theo thời gian thực tế, được hiển thị trên máy tính ở dạng đồng hồ đeo tay đi kèm. Nhiều bộ sản phẩm còn bao gồm cả máy kiểm tra nhịp tim (Heart rate Monitor - HRM).

Các phương pháp thu thập dữ liệu

Tất cả các máy đo tốc độ và khoảng cách đều được trang bị một bộ hiển thị dữ liệu kiểu dáng đồng hồ đeo tay, đồng thời vẫn có các chức năng cơ bản như xem giờ, xem ngày, bấm giờ, báo thức. Tuy nhiên có 2 cách riêng để máy thu nhập dữ liệu. 

Thiết bị nhận GPS

Giống như các thiết bị GPS mà người đi dã ngoại dùng để định hướng,  nhiều máy đo sử dụng tín hiệu của các vệ tinh hệ thống định vị toàn cầu để tính toán vị trí, tốc độ và khoảng cách  bạn đã di chuyển. Tuy trông giống như những chiếc đồng hồ, nhưng chúng thực sự là những thiết bị nhận GPS thu nhỏ. 

Ưu điểm:

• Nhận tín hiệu vệ tinh với độ chính xác cao. 
•  Không yêu cầu các thiết bị đặc biệt khác khi thay đổi hình thức vận động.
• Không cần kiểm tra kích cỡ.
• Cung cấp dữ liệu định vị chính xác, đặc biệt hữu dụng khi bạn cần định hướng trong lúc tập luyện (ví dụ đạp xe hoặc chạy đường mòn). 

• Những cây lớn có tán rộng và nhà cao tầng có thể cản trở tín hiệu vệ tinh, làm giảm đi sự chính xác.
• Thiết bị đeo tay có thể bị che khuất khỏi bầu trời quang đãng, yếu tố cần thiết để kết nối với vệ tinh. 
• Sự chuyển động của cánh tay và các khúc cua đột ngột có thể làm nhiễu tín hiệu thu nhận. 

Máy đếm bước (Foot pod)

Máy đếm bước là một thiết bị rất nhỏ gắn vào giày của bạn. Nó sử dụng gia tốc kế để đánh giá độ dài của mỗi sải chân, tính toán các yêu tố như địa hình, mệt mỏi… Sau đó thiết bị đeo tay sẽ sử dụng dữ liệu của máy đếm bước, kết hợp với các thông tin khác để tính toán tốc độ và khoảng cách của bạn.

Ưu điểm:

• Hoạt động tốt như nhau dù ngoài trời, dưới tán cây hoặc trong phòng tập.
• Duy trì độ chính xác trong cả địa hình phẳng hoặc dốc cao, khi thực hiện động tác nhanh, chỗ ngoặt đột ngột (khi chạy đường mòn hoặc trong phòng tập).
• Thường nhỏ và nhẹ hơn máy đo sử dụng GPS. 

• Phải được căn chỉnh lại trước khi chạy hoặc đi bộ.
• Ít chính xác khi luyện tập giãn cách.
• Không tương thích với mọi thiết bị đeo tay, một máy đếm bước cần thiết bị đeo tay theo đúng cặp. 
• Thường cần mua thêm một số phụ kiện.
• Không có chức năng định hướng.

Một số loại máy đo vừa là một thiết bị nhận GPS cho việc sử dụng ngoài trời cũng vừa là máy đếm bước trong nhà. Một bộ kiểm tra nhịp tim với một máy đếm bước được định cỡ thích hợp có thể chính xác tương tự như thiết bị nhận GPS. Máy đếm bước thậm chí có thể chính xác hơn thiết bị sử dụng GPS ở những nơi tín hiệu kém, ví dụ như khi tập trong nhà. 

Một số tính năng quan trọng của máy đo

Một số tính năng của máy đo có thể giúp bạn đạt kết quả tốt hơn. 

Bộ kiểm tra nhịp tim: nhiều máy đo có kèm theo một bộ kiểm tra nhịp tim (HRM) hoặc được bán kèm. Một máy đo nhịp tim sẽ giúp bạn kiểm soát việc luyện tập ở mức thích hợp. Thông thường, bạn sẽ cần đeo một đai ngực để đo các dữ liệu của tim và truyền về thiết bị đeo tay. 

Chú ý: trước khi bắt đầu một chương trình tập luyện, tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia để lên lịch tập phù hợp với mục tiêu và thể trạng của bạn. 

Cao độ kế: Máy đo sử dụng GPS sẽ cung cấp cho bạn toàn bộ số liệu về độ cao bạn đạt được trong suốt quá trình luyện tập. Cùng với bộ kiểm tra nhịp tim, bạn có thể theo dõi được sự thay đổi nhịp tim của mình khi độ cao biển đổi.

Theo dõi cao độ (Altitude tracking): Đưa ra số liệu về độ cao lớn nhất bạn đạt được cũng như tổng cao độ thay đổi (tăng lên hoặc giảm xuống) trong quá trình tập luyện. 

Tốc độ tối thiểu và chức năng cảnh báo: Tính năng này giúp bạn duy trì chạy ở một tốc độ nhất định (ví dụ 10 km/h), còi báo động sẽ vang lên nếu tốc độ của bạn giảm xuống dưới mức này.

Phụ tùng cho xe đạp: theo dõi nhịp, tốc độ và khoảng cách của bạn bằng cách gắn máy đo tốc độ và khoảng cách, máy đếm bước hoặc thiết bị cảm biến vào xe đạp của bạn, hoặc kết hợp với cả máy đo nhịp tim. 

Máy thu tín hiệu GPS (GPS receiver pod): đeo thiết bị này lên tay và dữ liệu về tốc độ hay khoảng cách sẽ được truyền đến đồng hồ của bạn (giống như đeo đai ngực để đo nhịp tim). Nếu chỉ cần biết thời gian và nhịp tim thì bạn không cần sử dụng thiết bị này. 

Khả năng chống nước: Tất cả bộ kiểm tra tốc độ và khoảng cách đều có khả năng chống nước. Dù bạn tập luyện nhiều môn phối hợp, trong đó có cả bơi, bạn vẫn có thể đeo máy đo từ đầu mà không cần đợi đến khi lên bờ.

Hỏi - Đáp

Hỏi: Phương pháp thu thập dữ liệu nào tốt hơn: máy đo sử dụng GPS hay máy đếm bước?

Trả lời: Việc lựa chọn máy đo sử dụng GPS hay máy đếm bước phụ thuộc vào hoạt động và vị trí của bạn. Thiết bị nhận tín hiệu GPS sẽ tính toán tốc độ và khoảng cách của bạn chính xác hơn máy đếm bước. Tuy nhiên, ở những nơi truyền phát tín hiệu GPS yếu, máy đếm bước sẽ là lựa chọn hợp lý hơn. 

Hỏi: Sự khác biệt giữa một máy đo khoảng cách và tốc độ (SDM), máy đo sử dụng GPS (GPS fitness trainer) và máy đo nhịp tim (HRM) là gì?

Trả lời: Máy đo khoảng cách và tốc độ sẽ tính toán khoảng cách và tốc độ nhờ vào gia tốc kế của máy đếm bước hoặc hệ thống GPS (hệ thống định vị toàn cầu). Máy đo sử dụng GPS (GPS fitness trainer) chỉ đơn giản sử dụng hệ thống GPS để theo dõi lộ trình luyện tập, dữ liệu được hiển thị trên máy tính. Còn máy đo nhịp tim sẽ truyền dữ liệu của tim từ dây đai ngực đến máy đo đeo trên tay.

Hỏi: Người khác có thể sử dụng máy đo khoảng cách và tốc độ của tôi không?

Trả lời: Hoàn toàn có thể. Nếu máy đo của bạn sử dụng GPS, người khác hoàn toàn có thể sử dụng nó mà không cần chỉnh sửa gì. Còn nếu máy đo sử dụng phần mềm đếm bước, người mượn cần căn chỉnh lại cho phù hợp với sải chân của họ. Và khi họ trả lại, bạn sẽ phải căn chỉnh lại cho khớp với sải chân của bạn một lần nữa.

Anbu